Εάν στρέψει κανείς το βλέμμα του πίσω στο πρώτο Grand Prix των ΗΠΑ, το οποίο διεξήχθη το 1908 στη Savannah, θα διαπιστώσει πως ο κόσμος μας ήταν συγκλονιστικά διαφορετικός.

Οι γραφικοί δρόμοι της Savannah -μιας όμορφης παραλιακής πόλης της Giorgia- που χρησιμοποιήθηκαν για την πρώτη εκείνη κούρσα των ΗΠΑ πριν από 113 χρόνια, στρώθηκαν από μερικές χιλιάδες κατάδικους, οι οποίοι δούλεψαν σαν σκυλιά προκειμένου να πάρει μορφή η γιγάντια διαδρομή μήκους 40.43 χιλιομέτρων.

Αυτή θα ήταν η σπουδαιότερη κούρσα που διεξήχθη ποτέ στην χώρα και τη μέρα του αγώνα γύρω στις 250,000 άνθρωποι κατέφθασαν εκεί για να παρακολουθήσουν τη μάχη μεταξύ των πιο συναρπαστικών και θορυβωδών βολίδων στον κόσμο.    

Για να ελεγχθεί όλο αυτό το πλήθος, ο κυβερνήτης της Savannah διέταξε μερικές χιλιάδες οπλισμένους στρατιώτες να φρουρούν με αυστηρότητα τη διαδρομή, με τους πιο «ένθερμους» από αυτούς (οι οποίοι τους προηγούμενους μήνες ίσως να φρουρούσαν τις ομάδες καταδίκων που έφτιαξαν την πίστα) να απειλούν οποιονδήποτε τολμούσε να διασταυρώσει το δρόμο πρώτα με… φιλικές ντουφεκιές στον αέρα και έπειτα με τουφεκισμό! (εκατό ακριβώς χρόνια αργότερα, όταν διασταύρωσα τον διάδρομο των pits κατά τη διάρκεια ενός παρασκηνιακού δοκιμαστικού στο Silverstone, η μόνη απειλή που δέχτηκα ήταν πως θα μου κατάσχανε το πάσο!).

Η λίστα των διαγωνιζομένων στο πρώτο εκείνο Grand Prix των ΗΠΑ, περιλάμβανε τρανά ονόματα από Ευρώπη και Αμερική, με τον Γάλλο Louis Wagner και τον Ιταλό Felice Nazzaro να εκπροσωπούν την πρώτη για λογαριασμό της FIAT, έχοντας για συνάδελφό τους στην ομάδα τον Ralph De Palma, που εκπροσωπούσε -ως Ιταλός μετανάστης στις ΗΠΑ- τη δεύτερη. Η Renault είχε στα χέρια της τον Ούγγρο Ferenc Szisz, νικητή του πρώτου GP στην ιστορία το 1906, και τον Αμερικανό Lewis Strang, ενώ η Benz είχε στη διάθεσή της -ως πρωτοπαλίκαρα- τους Γάλλους Victor Hemery και Rene Hanriot.

Ο μεγάλος Ralph De Palma οδήγησε αρχικά την κούρσα με τη FIAT του, ξεσηκώνοντας τους ντόπιους και γράφοντας τον ταχύτερο γύρο του αγώνα (112.33 χλμ./ώρα) προτού εγκαταλείψει τη μάχη με τεχνικά προβλήματα. Ο πιλότος που εξακολουθεί μέχρι σήμερα να θεωρείτε ένας από τους καλύτερους των ΗΠΑ, θα κέρδιζε -μεταξύ πολλών άλλων αγώνων στην καριέρα του- και το Indy 500 το 1915, με ένα όχημα της Mercedes η οποία δεν έχει κερδίσει έκτοτε ξανά τον αγώνα.

Μετά την αποχώρισή του λοιπόν από την κούρσα της Savannah, οι δύο ομόσταβλοί του, Wagner και Nazzaro, κληρονόμησαν την πρωτιά, δίνοντας σκληρή μάχη με την Benz του Hemery. Η νίκη πήγε τελικά στον Wagner, που έφερε τη FIAT του στο τέρμα (ένα τέρας των 12 λίτρων) ύστερα από 6 ώρες και δέκα λεπτά, λαμβάνοντας για τον κόπο του το Μεγάλο Βραβείο των $5000.

Ορισμένα πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ αφού, μέχρι σήμερα, η Savannah (που ισοπεδώθηκε πολλές φορές από πολέμους, σεισμούς, τυφώνες, κίτρινους πυρετούς και επιδρομές πειρατών) φημίζεται για τις αλογάμαξές της και τις τουριστικές νεκροφόρες (!) που μεταφέρουν τους ξένους σε διάφορα στοιχειωμένα κτίσματα της πόλης. 

Η Santa Monica, δυτικά του Los Angeles, ήταν η πόλη που πήρε στη συνέχεια τη σκυτάλη για να φιλοξενήσει το 1912 το Grand Prix των ΗΠΑ (κανείς δεν μιλούσε πια για καταναγκαστικά έργα και για τουφεκισμούς οπαδών) ωστόσο, θεατές και διαγωνιζόμενοι συνέχισαν να παίζουν τη ζωή τους κορόνα γράμματα, αφού οι τελευταίοι προσπαθούσαν συχνά να μην χτυπήσουν τους πρώτους, πολλοί εκ των οποίων σταύρωναν το δρόμο την ώρα του αγώνα για να πάρουν έναν καφέ από την απέναντι καντίνα!

Η κούρσα του Indy 500 είχε στο μεταξύ αρχίσει να σαγηνεύει τα πλήθη της Αμερικής, με τους αγώνες Grand Prix να σβήνουν σιγά σιγά από το πρόσωπο της χώρας. Το ενδιαφέρον επέστρεψε με την έναρξη της δεκαετίας του ’60 (και το GP των ΗΠΑ στην ξακουστή πίστα του Watkins Glen) προτού χαθεί κι αυτό με την έναρξη της δεκαετίας του ’80, όταν η Αμερική ξεκίνησε μια σειρά από πειραματισμούς σε street πίστες, με αποκορύφωμα την τελευταία κούρσα στο Phoenix της Αριζόνα το 1991, την οποία παρακολούθησαν λιγότεροι θεατές σε σχέση με μια κούρσα στρουθοκαμήλων που διεξήχθη μία βδομάδα προηγουμένως στην ίδια πόλη!  

Η Αμερική έπρεπε να περιμένει άλλη μια… δεκαετία προτού το GP των ΗΠΑ επιστρέψει στο παγκόσμιο καλεντάρι, με τους διοργανωτές να προσπαθούν αυτή τη φορά να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού με έναν αγώνα Formula 1 στην ίδια την μέκκα των αγώνων αυτοκινήτου στην Αμερική, την πίστα της Indianapolis το 2000. Το αμερικανικό κοινό, ωστόσο, που είναι συνηθισμένο να βλέπει δέκα προσπεράσματα ανά γύρο στις οβάλ αρένες των Indycar και Nascar, δεν μπόρεσε να βγάλει νόημα ύστερα από εκείνη την παρέλαση των έξι μόλις αυτοκινήτων που είχαμε στον αγώνα του 2005 (το γνωστό φιάσκο με τη Michelin) και όλα πάλι γκρεμίστηκαν.

Και να που φτάσαμε στο σήμερα. Η πίστα στο Austin του Τέξας πήρε το 2012 τα ινία του GP των ΗΠΑ και όπως όλα δείχνουν ο αγώνας της Αμερικής έχει βρει επιτέλους μια πιο σταθερή βάση (η πιο κοσμοπολίτικη πόλη φαίνεται να έχει αποδεχτεί την F1) ενώ από το 2022 θα έχουμε ένα δεύτερο GP στη χώρα, στο εξωτικό Miami. Και πριν βιαστούν να πουν κάποιοι τι δουλειά έχει η Formula 1 να τρέχει γύρω από τους ιδιωτικούς δρόμους του φημισμένου Hard Rock σταδίου, να πούμε ότι οι δύο αγώνες που είχαμε στο Las Vegas (το 1981 και 1982) διεξήχθησαν μέσα στο καταθλιπτικό πάρκινγκ του ξενοδοχείου Ceasars Palace._Δημήτρης Γιόκκας