Ο άνθρωπος που κέρδισε το πρώτο Grand Prix της Ισπανίας, πριν από 108 χρόνια, κάνει τον Nikita Mazepin να μοιάζει με έναν άσο του βολάν. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή…

Φανταστείτε μια BMW 330i M Sport να κερδίζει το Grand Prix της Ισπανίας την ερχόμενη Κυριακή, έχοντας πίσω από το τιμόνι της τον τρίτο ξάδελφο του βασιλιά της χώρας! Αυτό ένα περίπου είχε συμβεί το 1913, στον πρώτο αγώνα που φιλοξένησε η Ισπανία, όταν ο Don Carlos de Salamanca (ο εισαγωγέας των αυτοκινήτων της Rolls Royce στη Μαδρίτη) κέρδισε την κούρσα στην Guadarrama, η οποία διοργανώθηκε όχι για αυτοκίνητα Grand Prix αλλά για αυτοκίνητα τύπου Touring. Ο de Salamanca, που βρισκόταν πίσω από το τιμόνι μιας Silver Ghost, πήρε τη νίκη κατόπιν εντολών του… ξαδέλφου.

Η χώρα έπρεπε να περιμένει άλλα δέκα χρόνια προτού φιλοξενήσει ένα πραγματικό Grand Prix σε μια πραγματική πίστα, όταν ο Γάλλος άσος Albert Divo κέρδισε τον αγώνα του 1923 με μια Sunbeam, τερματίζοντας την κούρσα στην «κοψοχολιαστική» πίστα της Sitges-Terramar μόλις μπροστά από τον εξαίρετο Πολωνό κόμη Louis Zborowski (ο Kubica της εποχής του κατά τη δική μου άποψη) που οδηγούσε μια αμερικάνικη Miller. Η μέση ωριαία ταχύτητα του νικητή πριν από 98 χρόνια: 142.7 χλμ./ώρα! 

Η οβάλ πίστα της Sitges έφερε δύο ανατριχιαστικές, κεκλιμένες στροφές (που ενώνονταν από δύο ευθείες) οι οποίες αποτελούνταν όχι από άσφαλτο αλλά από μπετόν. Όσοι έχετε επισκεφτεί την παλιά πίστα της Monza έχετε πάρει μια γεύση, με τη διαφορά πως αντί για 39 περίπου μοίρες που έχουν οι κεκλιμένες στροφές της ιταλικής πίστας, οι αντίστοιχες της ισπανικής πίστας έφεραν κλίση 60 μοιρών!  

Οι ιδιοκτήτες της Sitges είχαν πολλά οικονομικά προβλήματα από τον πρώτο εκείνο αγώνα (άφησαν μάλιστα απλήρωτους τους πιλότους μετά την κούρσα του 1923) με αποτέλεσμα η πίστα τους να μην φιλοξενήσει ποτέ άλλο Grand Prix. Πραγματικά κρίμα γιατί η κατασκευή της ήταν άριστη -όπως μαρτυρεί ο χρόνος- αφού, εκατό σχεδόν χρόνια αργότερα και η «πίστα φάντασμα» εξακολουθεί να στέκει εκεί, τρομάζοντας τους ανυποψίαστους περαστικούς.

Η πίστα της Sitges-Terramar με τις τρομακτικές στροφές της, που φιλοξένησε το Ισπανικό Grand Prix του 1923. (φωτογραφία Creative Commons)

Παρόλο που η ιστορία του Ισπανικού Grand Prix ξεκίνησε πριν από 108 χρόνια, η χώρα (η οποία πέρασε από δύο παγκοσμίους πολέμους και έναν εμφύλιο) φιλοξένησε μόνο 61 αγώνες, αποκτώντας μια πιο μόνιμη θέση στο καλεντάρι μόλις τα τελευταία 35 χρόνια, με τη φετινή κούρσα στη Βαρκελώνη να αποτελεί την 31η συνεχόμενη φορά που η πασίγνωστη πια πίστα της Καταλονίας φιλοξενεί τους μονομάχους της F1.

Η πανέμορφη και άκρως προκλητική street πίστα της Lasarte (που φιλοξένησε μεταξύ των δύο πολέμων -εκτός από το Ισπανικό GP- και οκτώ φορές το λεγόμενο Grand Prix του San Sebastian) ανέδειξε νικητές πιλότους όπως ο Robert Benoist (μέγας ήρωας πολέμου και προσωπικό ίνδαλμά μου που κέρδισε το 1927 με μια Delage) και o Rudolf Caracciola, που κέρδισε το 1935 με μια Mercedes-Benz των 500 ίππων. Ο υπέροχος Louis Chiron, που κέρδισε με τη σειρά του πέντε φορές στην πίστα (!), αποτελεί τον τελευταίο Μονεγάσκο πιλότο που κέρδισε το Ισπανικό GP το μακρινό 1933. Στατιστικό αποτέλεσμα που θα θέλει να αλλάξει στα επόμενα χρόνια ο Charles Leclerc.

Φέτος συμπληρώνονται πέντε χρόνια από τότε που ένας 18χρονος ουρανοκατέβατος Ολλανδός κέρδισε το Ισπανικό Grand Prix και το σίγουρο είναι πως ο Max Verstappen θα θέλει, μετά την πρόσφατη ήττα από τη Mercedes στην Πορτογαλία, να πάρει τη ρεβάνς στην Ισπανία.

Οι πιο παλιοί ίσως θυμούνται την κούρσα που είχαμε στην Καταλονία πριν από 20 χρόνια, όταν ο Mika Hakkinen, που ετοιμαζόταν να πετύχει την τέταρτη συνεχόμενη νίκη του στην πίστα με τη McLaren-Mercedes, ξέμεινε από κινητήρα 500 περίπου μέτρα πριν από το τέρμα, παραδίδοντας τη νίκη στη Ferrari του Michael Schumacher. Τέτοιες εκπλήξεις δεν αναμένονται κατ’ ουδένα λόγο φέτος, αφού οι κινητήρες είναι πια «αλεξίσφαιροι». Οι πιλότοι της εποχής μας δικαιούνται (βάσει ενός ηλίθιου αγωνιστικού κανονισμού) να χρησιμοποιήσουν τρεις μόνο κινητήρες σε ολόκληρη τη σεζόν (αυτός είναι και ο λόγος που είναι φτιαγμένοι για να μην σπάζουν), ενώ την εποχή του Hakkinen χρησιμοποιούσαν τρεις τουλάχιστον κινητήρες για το κάθε τριήμερο ενός Grand Prix!   

Στη σκέψη μου έρχονται επίσης οι δύο πιο «παλικαρίσιες» νίκες που είδαμε ποτέ στην Ισπανία, από δύο ατσίδες πιλότους της Ferrari, οι οποίοι οδήγησαν τα άθλια μονοθέσια τους στη νίκη, κόντρα σε κάθε προγνωστικό. Το 1996, μέσα στην καταιγίδα της Καταλονίας, ο Schumacher άφησε τον δεύτερο (Alesi) 45 δεύτερα πίσω του για να πανηγυρίσει την πρώτη νίκη της καριέρας του με τη Scuderia, ενώ το 1981 στη Jarama, ο ανεπανάληπτος Gilles Villeneuve, που οδηγούσε κάτι ανάλογο με ένα κόκκινο δίπατο λεωφορείο, πήρε τη νίκη μπροστά από τέσσερεις άλλους πιλότους που έπεσαν μαζί του πάνω στο τέρμα, αφήνοντας άφωνο ακόμη και τον σχεδιαστή του αυτοκινήτου του, Antonio Tomaini. Με τη σειρά του, ο Gordon Murray, ο σπουδεότερος σχεδιαστής της εποχής (ο καλύτερος όλων των εποχών για πολλούς) που εργαζόταν τότε για την αντίπαλη ομάδα της Brabham, δήλωσε: «Αυτή ήταν η πιο άξια κερδισμένη νίκη από πιλότο που έχω δει ποτέ στη Formula 1»

Από τις οκτώ συνολικά πίστες που φιλοξένησαν το Ισπανικό Grand Prix από το 1913 μέχρι σήμερα (Guadarrama, Sitges, Lasarte, Pedralbes, Jarama, Montjuich, Jerez και Καταλονία), η αγαπημένη μου με διαφορά ήταν εκείνη που διέσχιζε τους δρόμους της Βαρκελώνης (περνώντας μέσα από το μαγευτικό πάρκο Μοντχουίθ και μπροστά από το Εθνικό ανάκτορο) την οποία η Formula 1 επισκέφτηκε τέσσερεις μόλις φορές μεταξύ 1969-1975. Φανταστείτε κάτι ανάλογο με την πίστα του Μονακό, με πολύ πιο γρήγορες στροφές και με δύο σημεία όπου τα μονοθέσια πετούσαν κυριολεκτικά στον αέρα (μιλάμε για ψηλά πηδήματα!) ένα εκ των οποίων σκότωσε πέντε θεατές, όταν η Hill-Cosworth του Rolf Stommelen πέταξε πάνω από τη μπαριέρα και προσγειώθηκε εκτός πίστας, τη στιγμή που ο ατρόμητος Γερμανός προπορεύοταν της κούρσας του '75. Το συγκεκριμένο ατύχημα έβαλε την ταφόπλακα και στην ίδια την πίστα, αφού η Formula 1 δεν γύρισε ποτέ πίσω.

Το 1999 είχα την ευκαιρία να περπατήσω για πρώτη φορά την πίστα του Montjuich, και να ζωντανέψω στο μυαλό μου τα φαντάσματα των ιπτάμενων αυτοκινήτων που εκσφενδονίζονταν στον λόφο της πρώτης στροφής. Σήμερα, εάν αφήνονταν ελεύθεροι εκεί πιλότοι όπως ο Mazepin (ή ο παλιός ξάδελφος του βασιλιά de Salamanca) θα σκότωναν τη μισή Βαρκελώνη._Δημήτρης Γιόκκας