Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να διασφαλίσουν ότι η τελική κατανάλωση ενέργειας το 2030 θα είναι κατά 11,7% χαμηλότερη σε επίπεδο ΕΕ από ό,τι προβλεπόταν το 2020.

Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση, η οποία ορίζει νέους κανόνες για τη μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ. Η απόφαση αποτελεί το τελικό βήμα της νομοθετικής διαδικασίας για την αναθεώρηση της οδηγίας που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2021 ως μέρος της δέσμης μέτρων Fit-for-55. Τα κράτη μέλη θα διασφαλίσουν συλλογικά τη μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 11,7% το 2030 από τις προβλέψεις κατανάλωσης ενέργειας για το 2030 που έγιναν το 2020, δήλωσε το Συμβούλιο.

Αυτό μεταφράζεται σε ένα ανώτατο όριο για την τελική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ, που ανέρχεται σε 763 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου και 993 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου για την πρωτογενή κατανάλωση. Το όριο της τελικής κατανάλωσης θα είναι δεσμευτικό για τα κράτη μέλη συλλογικά, ενώ ο στόχος για την πρωτογενή κατανάλωση ενέργειας θα είναι ενδεικτικός. Όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συμβάλουν στην επίτευξη του συνολικού στόχου της ΕΕ. Αποδέχθηκαν να καθορίσουν ενδεικτικές εθνικές συνεισφορές και πορείες προς την επίτευξη του στόχου στα ολοκληρωμένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με τον υπολογισμό του κατά πόσον όλες οι συνεισφορές αθροίζουν στο στόχο του 11,7% και, εάν όχι, με την έκδοση διορθώσεων στις εθνικές συνεισφορές που είναι χαμηλότερες από αυτές που θα ήταν αν χρησιμοποιούνταν ο τύπος (ο λεγόμενος μηχανισμός κάλυψης του κενού). Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ πρόσθεσε ότι, εκτός από τον καθορισμό ενός νομικά δεσμευτικού στόχου στο 11,7%, η επικαιροποιημένη νομοθεσία εισάγει μια σειρά μέτρων που θα συμβάλουν στην επιτάχυνση των πρακτικών ενεργειακής απόδοσης.

Ειδικότερα, οι χώρες μέλη θα είναι πλέον νομικά υποχρεωμένες να δίνουν προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση κατά τη χάραξη πολιτικής, τον προγραμματισμό και τις μεγάλες επενδύσεις, δίνοντας για πρώτη φορά ουσιαστικό νομικό κύρος στην αρχή “πρώτα η ενεργειακή απόδοση”, δήλωσε η Επιτροπή. Επιπλέον, οι εθνικές κυβερνήσεις συμφώνησαν να διπλασιάσουν σχεδόν την ατομική ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας σε όρους τελικής κατανάλωσης ενέργειας τα επόμενα χρόνια.

Ο στόχος της ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας όσον αφορά την τελική κατανάλωση ενέργειας θα αυξηθεί σταδιακά από το 2024 έως το 2030. Τα κράτη μέλη θα εξασφαλίσουν νέα ετήσια εξοικονόμηση 1,49% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά μέσο όρο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, από την τρέχουσα απαίτηση του 0,8% και σταδιακά θα φθάσει το 1,9% στις 31 Δεκεμβρίου 2030, δήλωσε το Συμβούλιο.

Η αναδιατυπωμένη οδηγία ενισχύει περαιτέρω τον υποδειγματικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίσει ο δημόσιος τομέας στην ενίσχυση των πρακτικών ενεργειακής απόδοσης. Οι νέοι κανόνες θέτουν ειδική υποχρέωση για τον δημόσιο τομέα να επιτύχει ετήσια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 1,9%, η οποία μπορεί να μην αφορά τις δημόσιες μεταφορές και τις ένοπλες δυνάμεις. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανακαινίζουν κάθε χρόνο τουλάχιστον το 3% της συνολικής επιφάνειας των κτιρίων που ανήκουν σε δημόσιους φορείς, εξήγησε το Συμβούλιο. Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο δημόσιος τομέας θα διαδραματίσει επίσης κινητήριο ρόλο στην ανάπτυξη της αγοράς ενεργειακών υπηρεσιών. Οι συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης θα έχουν προτεραιότητα στην υλοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης στον δημόσιο τομέα, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα.