1997-2021: Τα αυτοκίνητα-πρωταθλητές
Το 2021 αποτέλεσε το κύκνειο άσμα για τα αυτοκίνητα προδιαγραφών WRC και θυμόμαστε τους Πρωταθλητές Κατασκευαστών αυτής της σημαντικής περιόδου του θεσμού.
Ήταν το μακρινό πια 1997, όταν τα αυτοκίνητα του Group A αντικαταστάθηκαν στην κορυφαία κατηγορία του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ, από εκείνα προδιαγραφών WRC.
Μέχρι τότε, για να παρουσιαστεί ένα αγωνιστικό του Group A έπρεπε να έχει κατασκευαστεί, με ανάλογες προδιαγραφές, σε 2.500 αντίτυπα παραγωγής, γεγονός που αύξανε το κόστος και δυσκόλευε ιδιαίτερα τις εταιρείες.
Για να καταστήσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ πιο ελκυστικό, η FIA παρουσίασε τα αυτοκίνητα προδιαγραφών WRC, που εκτός από επιπλέον ελευθερίες σε αεροδυναμικό επίπεδο, αναρτήσεις κ.α., ήταν κυρίως αυτοκίνητα που μπορούν να χαρακτηριστούν ως πρωτότυπα και δε χρειαζόταν η παραγωγή τους σε 2.500 μονάδες.
Πέραν της Mitsubishi, που επέλεξε να διατηρήσει το Lancer EVO σε προδιαγραφές Group A έως το τέλος του 2001 ώστε να υπάρχει άμεση σύνδεση με την πολιτική έκδοση αλλά και λόγω αξιοπιστίας, οι υπόλοιποι κατασκευαστές παρουσίασαν αυτοκίνητα προδιαγραφών WRC.
Η συγκεκριμένη κατηγορία αυτοκινήτων αποδείχθηκε, ιδιαίτερα στην αρχή, πολύ δημοφιλής, οπότε διατηρήθηκε έως το 2021, αφού από τη νέα σεζόν στην κορυφαία κατηγορία προβλέπεται η παρουσία υβριδικών αγωνιστικών προδιαγραφών Rally1.
Με αφορμή την ολοκλήρωση αυτού του 25ετούς κύκλου, που είναι και ο μεγαλύτερος για μια κατηγορία στην ιστορία του WRC, θυμόμαστε τα αυτοκίνητα που αναδείχθηκαν Παγκόσμιοι Πρωταθλητές, με τις ομάδες τους να κατακτούν τους αντίστοιχους τίτλους Κατασκευαστών και ταυτόχρονα, διερευνούμε ενδιαφέροντα στατιστικά.
Οι Πρωταθλητές Κατασκευαστών κατά την περίοδο 1997-2021
Subaru Impreza WRC (1997)
Το πρώτο αυτοκίνητο-πρωταθλητής της νέας, τότε, εποχής του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ.
Τα μπλε ιαπωνικά σεντάν πέτυχαν 8 νίκες (Colin McRae 5, Kenneth Eriksson 2, Pierro Liatti 1) και βρέθηκαν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στη κορυφή του Πρωταθλήματος Κατασκευαστών.
Η ταχύτητα, καθώς η Prodrive εκμεταλλεύθηκε τις δυνατότητες που προσέφεραν οι νέοι τότε κανονισμοί, ήταν δεδομένη, ενώ αν και η αξιοπιστία είχε κυμανθεί σε ίδιο επίπεδο, πιθανότατα θα είχαμε το πρώτο “νταμπλ” της νέας εποχής.
Εντέλει αυτό δε συνέβη, αφού στους οδηγούς, ο Colin McRae που πέτυχε τις περισσότερες νίκες εκείνη τη σεζόν, έχασε τον τίτλο από τον Tommi Makinen για έναν βαθμό.
Mitsubishi Lancer EVO V (1998)
Μετά από μια σεζόν γεμάτη διακυμάνσεις, η Mitsubishi που ξεκίνησε τη χρονιά με το Lancer EVO IV και την ολοκλήρωσε με το Lancer EVO V, έκανε το “νταμπλ” πανηγυρίζοντας τα Πρωταθλήματα Οδηγών και Κατασκευαστών.
Με “όπλο” την αξιοπιστία, που ήταν βασικός παράγοντας στην επιλογή της ιαπωνικής εταιρείας να διατηρήσει αυτοκίνητο Gr.A και να μην ετοιμάσει ένα WRC που θα υπερτερούσε σε ταχύτητα, ο Tommi Makinen ήταν ξανά διεκδικητής του τίτλου.
Ο επίλογος ήταν δραματικός, με τον Φινλανδό που εκείνη τη χρονιά κατέκτησε 5 νίκες με συνοδηγό τον Risto Mannisenmaki, να αναδεικνύεται πρωταθλητής ενώ είχε εγκαταλείψει, αφού 500 μέτρα πριν τον τερματισμό ο κινητήρας της Toyota Corolla WRC των Carlos Sainz και Luis Moya, παρέδωσε το πνεύμα.
Σε συνδυασμό με τις δύο επιπλέον νίκες των Richard Burns και Robert Reid με το δεύτερο αυτοκίνητο της ομάδας, που δεν ονομαζόταν Lancer αλλά Carisma για εμπορικούς λόγους, η Mitsubishi κατέκτησε τον τίτλο Κατασκευαστών.
Toyota Corolla WRC (1999)
Στη δεύτερη χρονιά πλήρους εμπλοκής από την επιστροφή στο WRC, η ιαπωνική ομάδα κατέκτησε το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών, με πληρώματα τους Carlos Sainz-Luis Moya και Didier Auriol-Denis Giraudet.
Αυτός ήταν ο τρίτος τίτλος για την Toyota, έπειτα από εκείνους το 1993 και 1994, με Celica GT-Four ST 185.
To 1999 ήταν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό, καθώς η ομάδα του Ove Andersson χρίστηκε πρωταθλήτρια με μόλις 3 νίκες, 2 από τον Auriol και μία από τον Sainz.
Τον τίτλο Οδηγών, όπως και τα τρία προηγούμενα χρόνια, είχε κατακτήσει ο Tommi Makinen με Mitsubishi Lancer EVO.
Peugeot 206 WRC (2000, 2001, 2002)
Μετά από το Group B, η Peugeot έβαλε τη σφραγίδα της και στην εποχή των WRC. Η επιστροφή στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ έγινε με το 206 WRC, που χάρισε 3 συνεχόμενα Πρωταθλήματα Κατασκευαστών, βάζοντας τέλος στην ιαπωνική κυριαρχία της δεκαετίας του ’90.
Έχοντας κάνει ντεμπούτο το 1999, το μικρό γαλλικό αυτοκίνητο (μέχρι και οι πρόβολοι μεγάλωσαν ώστε να συνάδει με τους κανονισμούς ελάχιστου μήκους), πρωταγωνίστησε σχεδόν άμεσα, αφού το 2000 κέρδισε την πρώτη του νίκη με τους Marcus Gronholm και Timo Rautiainen, που στο τέλος του έτους αναδείχθηκαν Πρωταθλητές.
Ταυτόχρονα, η Peugeot με επικεφαλής τον Ιταλό Corrado Provera πανηγύριζε και το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών, επίτευγμα που επανέλαβε το 2001.
Το 2002 πέτυχε “νταμπλ” όπως και το 2000, αφού ο Gronholm κατέκτησε πανηγυρικά τον τίτλο, σε μια τριετία που η Peugeot ανέβηκε 20 φορές στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου.
Citroen Xsara WRC (2003, 2004, 2005)
Τα 3 συνεχόμενα Παγκόσμια Πρωταθλήματα Κατασκευαστών της Peugeot, αποδείχθηκε πως ήταν μόνο η αρχή της κυριαρχίας των Γάλλων και του Groupe PSA, στο WRC.
Αν και μόλις στην πρώτη της πλήρη χρονιά, η γαλλική ομάδα παρέταξε τριάδα-φωτιά με τους Colin McRae-Derek Ringer, Carlos Sainz-Marc Marti και… κάποιους νεαρούς Sebastien Loeb-Daniel Elena.
Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό, με το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών να παραμένει στον ίδιο όμιλο εταιρειών το 2003, ενώ ακολούθησαν ακόμη δύο τίτλοι το 2004 και 2005, με συνολικά 22 νίκες.
Ταυτόχρονα, οι Loeb-Elena ξεκινήσει το 2004 ένα σερί τίτλων, που δε σταμάτησε παρά το 2013, όταν αποχώρησαν από την ενεργό δράση με πλήρη εμπλοκή και τη σκυτάλη πήρε ένας άλλος Sebastien, ο Ogier.
Ford Focus RS WRC ’06 (2006, 2007)
Έχοντας παρουσιάσει μια νέα έκδοση του Ford Focus RS WRC δια χειρός του ιδιοφυούς Βέλγου Christian Loriaux, το Blue Oval βρέθηκε στην κορυφή των Κατασκευαστών για δύο συνεχόμενες χρονιές.
Σε αυτό βοήθησε η προσωρινή αποχώρηση της Citroen για να εξελίξει το C4 WRC, που παρουσιάστηκε το 2007, οπότε το 2006 η γαλλική συμμετοχή απέκτησε… βελγικό μανδύα χάρη στην Kronos.
Ωστόσο, η παρουσία του Loeb στην Kronos-Citroen Xsara WRC, ο οποίος αναδείχθηκε ξανά Πρωταθλητής, δείχνει πως το έργο της Ford, που είχε αποκτήσει τον Marcus Gronholm, μόνο εύκολο δεν ήταν.
Το 2007, με την Citroen ξανά στο παιχνίδι, ο φινλανδικός συνδυασμός των Gronholm-Rautiainen και Hirvonen-Lehtinen εξασφάλισε τον τίτλο.
Ο συνολικός απολογισμός της διετίας, ήταν 16 νίκες.
Citroen C4 WRC (2008, 2009, 2010)
Μετά από ένα διετές “διάλειμμα”, η Citroen επέστρεψε στους τίτλους, με τους Sebastien Loeb-Daniel Elena να ηγούνται και τους Dani Sordo-Marc Marti (και Diego Vallejo) να πλαισιώνουν ιδανικά.
Απολογισμός; Τρία συνεχόμενα πρωταθλήματα Κατασκευαστών και 28 νίκες, σχεδόν όλες από τον Sebastien Loeb (26), ο οποίος είχε φτάσει αισίως στα 7 Παγκόσμια Πρωταθλήματα Οδηγών , ενώ δύο νίκες κατέκτησε και ο νεαρός τότε, Sebastien Ogier.
Citroen DS3 WRC (2011, 2012)
Παρά την αλλαγή κανονισμών, αφού το μέγεθος και ο κυβισμός των αυτοκινήτων WRC μίκρυνε, απόρροια του γενικότερου “downsizing” της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας εκείνη την περίοδο, η κορυφή δεν άλλαξε πρόσωπο ή εθνικότητα.
Το μόνο που άλλαξε ήταν το αυτοκίνητο, αφού τη θέση της C4 WRC πήρε το DS3 WRC.
Οι Sebastien Loeb-Daniel Elena κέρδισαν ακόμη δύο τίτλους, με τον μικρόσωμο Γάλλο να συναντά τη μεγαλύτερη αμφισβήτηση από ποτέ, στο πρόσωπο του Ogier.
Η κόντρα μεταξύ των δύο Seb επεκτάθηκε και εκτός ειδικών διαδρομών, γεγονός που έφερε τον Ogier στην πόρτα της εξόδου πριν το 2012, με τον Hirvonen να έρχεται στη θέση του.
Έτσι, το “νταμπλ” ήρθε ως λογική συνέπεια, όμως η αποχώρηση του Loeb από την ενεργό δράση (με πλήρη εμπλοκή) στα τέλη εκείνης της χρονιάς, επέφερε πλήρη αλλαγή ισορροπιών στην κορυφή του WRC.
Volkswagen Polo R WRC (2013, 2014, 2015, 2016)
Οι προστριβές του Sebastien Ogier με την Citroen, οδήγησαν τον 28χρονο τότε Γάλλο με τον συνοδηγό του Julien Ingrassia, στην Volkswagen, η οποία ετοίμαζε την είσοδό της στο WRC, με το Polo R WRC.
Ένα αυτοκίνητο που έμελλε να κυριαρχήσει όσο κανένα άλλο στο WRC, πετυχαίνοντας ρεκόρ νικών (43), με τους Ogier-Ingrassia να είναι οι απόλυτοι πρωταγωνιστές, σημειώνοντας 4/4 κατακτήσεις τίτλων.
Δυστυχώς για το σπορ, η Volkswagen αποχώρησε αιφνιδιαστικά από το WRC στα τέλη του 2016 και ενώ εξέλισσε το νέο Polo WRC προδιαγραφών 2017, χτυπημένη από τα “απόνερα” της υπόθεσης Dieselgate.
Ford Fiesta WRC (2017)
Οι νέοι κανονισμοί, που δημιούργησαν τα “σύγχρονα Group B” όπως ονομάστηκαν τα ιδιαιτέρως δημοφιλή αυτοκίνητα προδιαγραφών WRC 2017, αλλά και η αποχώρηση της Volkswagen, πυροδότησαν το ενδιαφέρον και δημιούργησαν νέες ευκαιρίες στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ.
Ο 4άκις πια Πρωταθλητής Ogier, πήρε τη γενναία απόφαση να μεταβεί στην M-Sport, παρά τον μειωμένο προϋπολογισμό.
Έχοντας ως teammates δύο μελλοντικούς πρωταγωνιστές, τους Ott Tanak και Elfyn Evans, o Ogier συνέχισε το σερί των Πρωταθλημάτων Οδηγών και πρωτοστάτησε, ώστε η ομάδα του Malcolm Wilson να κατακτήσει ένα ιστορικό Πρωτάθλημα Κατασκευαστών.
Για να φτάσουν στο στόχο τους, οι Ogier-Ingrassia συνδύασαν ταχύτητα και στρατηγική κατακτώντας δύο νίκες, όσες και οι Tanak-Jarveoja, ενώ την πρώτη τους νίκη σημείωσαν και οι Evans-Barritt.
Toyota Yaris WRC (2018, 2021)
Όπως και δύο δεκαετίες νωρίτερα, η Toyota κατέκτησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κατασκευαστών κατά τη δεύτερη χρονιά πλήρους εμπλοκής μετά από την επιστροφή της.
Αυτή τη φορά, “δράστης” ήταν το Yaris WRC, με την ομάδα του Tommi Makinen να πανηγυρίζει 5 νίκες δια χειρών Ott Tanak-Martin Jarveoja (4) και Jari Matti Latvala-Miika Anttila (1).
Η ταχύτητα ήταν εκεί, όμως προβλήματα αξιοπιστίας και η παροιμιώδης σταθερότητα του Ogier, δεν επέτρεψαν στον Tanak να σπάσει το σερί του μεγάλου του αντιπάλου.
Ο δεύτερος τίτλος Κατασκευαστών ήρθε φέτος, στο κύκνειο άσμα των αυτοκινήτων WRC, με τους Ogier-Ingrassia να φτάνουν στον 8ο τίτλο της καριέρας τους.
Στις δύο χρονιές που αναδείχθηκε Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Κατασκευαστών, η Toyota πέτυχε 14 από τις συνολικά 26 νίκες του Toyota Yaris WRC.
Hyundai i20 Coupe WRC (2019, 2020)
Από το 2014 όταν και επέστρεψε στο WRC, έπειτα από εμπλοκή μικρής έκτασης μεταξύ 1998-2003, η Hyundai Motorsport έδειχνε με κάθε τρόπο πως θέλει να πρωταγωνιστήσει.
Παρά το ευσεβές μπάτζετ, αρχικά η Volkswagen της στερούσε τη χαρά της κατάκτησης των τίτλων, ενώ τα δύο πρώτα χρόνια της νέας εποχής του WRC, η ομάδα με επικεφαλής τον Γάλλο Michel Nandan, έφτανε στην πηγή αλλά δεν έπινε νερό.
Ενόψει 2019, οι Κορεάτες άλλαξαν τακτική και τη θέση του Nandan πήρε ο Ιταλός Andrea Adamo, ο οποίος καθιέρωσε “rotation”, ανάλογα με τον αγώνα, ώστε να επωφεληθεί από τις επιμέρους ικανότητες, αλλά και τη σειρά εκκίνησης του εκάστοτε οδηγού του.
Μοναδικός που παρέμεινε σταθερός έως το 2020 ήταν ο Thierry Neuville, που είναι αδιαμφισβήτητος πρώτος οδηγός της Hyundai από το 2014.
Η τακτική του Adamo απέδωσε καρπούς το 2019, όταν και ήρθε ο πολυπόθητος τίτλος Κατασκευαστών, αν και ο Tanak αναδείχθηκε Πρωταθλητής Οδηγών.
Το επίτευγμα της Hyundai επαναλήφθηκε πέρυσι, κατά τη μικρότερη σεζόν στην ιστορία του WRC, γεγονός που δε μειώνει την επίδοση των Κορεατών, που μπήκαν στο κλειστό “club” των 10 κατασκευαστών οι οποίοι έχουν κερδίσει περισσότερους του ενός τίτλους, από το 1973 μέχρι φέτος.
1997-2021: Στατιστικά
Τίτλοι Κατασκευαστών
8: Citroen (2003, 2004, 2005, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012)
4: Volkswagen (2013, 2014, 2015, 2016)
3: Peugeot (2000, 2001, 2002), Ford (2006, 2007, 2017 ως M-Sport)
2: Toyota: (1999, 2018, 2021), Hyundai (2019, 2020)
1: Subaru (1997), Mitsubishi (1998)
Τίτλοι Κατασκευαστών/Αυτοκίνητο
4: Volkswagen Polo R WRC (2013, 2014, 2015, 2016)
3: Peugeot 206 WRC (2000, 2001, 2002), Citroen Xsara WRC (2003, 2004, 2005), Citroen C4 WRC (2008, 2009, 2010)
2: Ford Focus RS WRC (2006, 2007), Citroen DS3 WRC (2011, 2012), Toyota Yaris WRC (2018, 2021), Hyundai i20 Coupe WRC (2019, 2020)
1: Subaru Impreza WRC (1997), Mitsubishi Lancer EVO (1998), Toyota Corolla WRC (1999), Ford Fiesta WRC (2017)
Διαφορετικά αυτοκίνητα/Πρωταθλήματα Κατασκευαστών
3: Citroen (Xsara, C4, DS3)
2: Toyota (Corolla, Yaris), Ford (Focus, Fiesta)
1: Subaru (Impreza), Mitsubishi (Lancer), Peugeot (206), Volkswagen (Polo), Hyundai (i20 Coupe)
Νίκες Κατασκευαστών
Citroen: 102 (36 C4, 34 Xsara*, 26 DS3, 6 C3)
Ford: 62 (46 Focus, 15 Fiesta, 1 Escort)
Volkswagen: 43 (Polo R)
Subaru: 35 (Impreza)
Toyota: 30 (26 Yaris, 4 Corolla)
Peugeot: 27 (24 206, 3 307)
Hyundai: 20 (i20)
Mitsubishi: 19 (Lancer, Carisma)
* 2 νίκες της Citroen Xsara (Ισπανία και Κορσική 1999), επιτεύχθηκαν από τους Philippe Bugalski-Jean Paul Chiaroni με την έκδοση Kit Car
Πρωταθλητές Κατασκευαστών ανά χώρα
Γαλλία: 11 (Citroen 8, Peugeot 3)
Ιαπωνία: 5 (Toyota, Subaru, Mitsubishi)
Γερμανία: 4 (Volkswagen)
Η.Π.Α.-Μ. Βρετανία: 3 (Ford)
Κορέα: 2 (Hyundai)
Photos: Αρχείο 4Τ (Θάνος Ηλιόπουλος, Νίκος Κατίκης-Rallypixels)