Ελαστικά με καρφιά: Πώς λειτουργούν και γιατί προσφέρουν τόσο καλή πρόσφυση στο χιόνι

Το Ράλλυ Arctic Φινλανδίας, μοναδικός αμιγώς χειμερινός αγώνας του φετινού WRC, πλησιάζει, οπότε αναλύουμε τη λειτουργία των ελαστικών με καρφιά, που επιτρέπουν στους οδηγούς να “πετούν” στις χιονισμένες ειδικές διαδρομές.

Τα ελαστικά είναι από τα πιο σημαντικά, εντυπωσιακά και ιδιαίτερα εξειδικευμένα, χάρη στην ύπαρξη καρφιών, χαρακτηριστικά των αγωνιστικών αυτοκινήτων που κινούνται flat out στις χιονισμένες ειδικές διαδρομές. Καθώς απομένουν λίγες ημέρες για τη διεξαγωγή του Ράλλυ Arctic Φινλανδίας, που θα αποτελέσει τον 2ο γύρο του φετινού WRC, στις 26-28 Φεβρουαρίου η Pirelli, προμηθεύτρια ελαστικών στην κορυφαία, αλλά και τις χαμηλότερες κατηγορίες του θεσμού, έδωσε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη δομή και λειτουργία τους.

Pirelli

Στο Ράλλυ Arctic Φινλανδίας, η Pirelli που φέτος επέστρεψε στο WRC μετά από απουσία μιας δεκαετίας, θα παρέχει μόνο έναν τύπο ελαστικών, τα ειδικά εξελιγμένα Sottozero Ice J1. Κάθε ελαστικό θα διαθέτει 400 καρφιά, ενώ το εκάστοτε καρφί θα προεξέχει το πολύ 7 χιλιοστά από το πέλμα. Όταν στην επιφάνεια των ειδικών διαδρομών υπάρχει ένα απαλό και παχύ στρώμα πάγου, αυτά τα 7 χιλιοστά προσφέρουν καλύτερη πρόσφυση, ακόμη και από την οδήγηση σε χώμα ή άσφαλτο. Με αυτόν τον τρόπο, τα πληρώματα κατορθώνουν και κινούνται με ταχύτητες της τάξης των 200 χλμ./ώρα που εντυπωσιάζουν τους θεατές ανά τον κόσμο.

Το γεγονός πως στον χιονισμένο αγώνα της χρονιάς, εν προκειμένω το Ράλλυ Arctic Φινλανδίας, παρέχεται μόνο ένας τύπος ελαστικών, αφαιρεί από τους οδηγούς και τις ομάδες τον πονοκέφαλο της κατάλληλης επιλογής, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο. Ωστόσο, προκαλεί πονοκέφαλο στις εταιρείες ελαστικών, που καλούνται να προετοιμάσουν ελαστικά τα οποία θα μπορούν να ανταποκριθούν σε περισσότερο ή λιγότερο χιόνι. Κατά συνέπεια, η αποδοτική λειτουργία για ένα “χιονολάστιχο”, δεν έγκειται μόνο στην ύπαρξη των καρφιών.

Arctic

Σε περίπτωση που στις ειδικές διαδρομές υπάρχει πολύ φρέσκο χιόνι, τα καρφιά είναι πιο δύσκολο να φτάσουν στον πάγο και να βρουν σωστή επαφή. Για αυτό το λόγο, το πέλμα έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει τη δυνατότητα να καθαρίζει το “μαλακό” χιόνι. Ακόμη, η χάραξη στα ελαστικά δεν είναι συμμετρική, γεγονός που συνεπάγεται πως κατασκευάζονται διαφορετικά ελαστικά για την αριστερή και διαφορετικά για την δεξιά πλευρά των αυτοκινήτων. Η εσωτερική πλευρά του πέλματος περιλαμβάνει διαμήκεις αυλακώσεις, που προσφέρουν βέλτιστη πρόσφυση κατά την επιτάχυνση και το φρενάρισμα. Η χάραξη στην εξωτερική πλευρά είναι διαγώνια, βοηθώντας περισσότερο στις στροφές.

Μια ακόμη περίπτωση που έχουμε δει, με αποκορύφωμα το περσινό Ράλλυ Σουηδίας, είναι να υφίσταται έλλειψη χιονιού ή πάγου. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες, μπορεί να φέρουν στην επιφάνεια χώμα, το οποίο μπορεί να επιφέρει καταστροφή ή αποκόλληση των καρφιών από τα ελαστικά. Για να αποφευχθεί αυτό, τα άκρα των καρφιών έχουν κατασκευαστεί από βολφράμιο, ένα μέταλλο που είναι γνωστό για τη στιβαρότητά του. Επιπλέον, στην προσπάθεια αποφυγής της απώλειας καρφιών, μεγάλο μέρος του συνολικού τους μήκους βρίσκεται μέσα στο ελαστικό, όπου προστατεύονται μέσω μιας διαδικασίας βουλκανισμού (επεξεργασία του καουτσούκ με θείο), που αποτελεί πατέντα της Pirelli.

Pirelli

Όλα τα παραπάνω, επιτρέπουν στους οδηγούς να πιέσουν στο όριο, γνωρίζοντας πως τα ελαστικά θα τους παρέχουν μεγάλα περιθώρια πρόσφυσης στις χιονισμένες επιφάνειες. Διόλου τυχαία, οι περισσότεροι αναφέρουν πως η πρόσφυση σε χιόνι ή πάγο με ελαστικά με καρφιά είναι αντίστοιχη ή λίγο περισσότερη από την πρόσφυση στο χώμα, με χωμάτινα προφανώς ελαστικά. Η διαφορά, έγκειται στον τρόπο που αποδίδεται η πρόσφυση, καθώς ένα χωμάτινο ελαστικό χάνει προοδευτικά την πρόσφυσή του όταν το αυτοκίνητο γλιστράει. Αντίθετα, το ελαστικό με καρφιά έχει λειτουργία on-off, δηλαδή είτε βρίσκει πρόσφυση, είτε όχι και εναπόκειται στην “τέχνη” των οδηγών, να το κάνουν να λειτουργήσει αποτελεσματικά.

Πάντως, στο Ράλλυ Arctic Φινλανδίας άπαντες αναμένουν ιδανικές συνθήκες για χιονισμένο αγώνα, αφού στο παρελθόν η θερμοκρασία στο Rovaniemi έχει βρεθεί και στους -30 βαθμούς. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, στο Ράλλυ Arctic που διεξάγεται παραδοσιακά στο πλαίσιο του Φινλανδικού Πρωταθλήματος με επίκεντρο την πατρίδα του Αγίου Βασίλη, έχει υπάρξει έως και ακύρωση ενός loop ειδικών διαδρομών, καθώς οι πολικές θερμοκρασίες δεν επέτρεπαν στους κριτές να σταθούν. Κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να συμβεί φέτος, ωστόσο οι θερμοκρασίες υπολογίζεται πως θα φλερτάρουν με τους -10 ή -15 βαθμούς Κελσίου.