Το παγκόσμια διαδεδομένο επικίνδυνο φαινόμενο της οδικής οργής και ένας βασικός δεκάλογος, πώς να την αποφύγουμε, αποκλιμακώνοντας την ένταση.

Οδική οργή (road rage) καλείται το φαινόμενο της ακραίας επιθετικότητας ή του θυμού κατά την οδήγηση, που εκδηλώνεται με απρεπείς εκφράσεις και χειρονομίες ή και με φυσική βία.

Φωτογραφία: ΑΑ

Το φαινόμενο της οδικής οργής είναι παγκόσμιο. Το 80% των οδηγών παραδέχεται ότι έχει υπάρξει θύμα οδικής οργής, είτε μιλάμε «απλώς» για χυδαίες χειρονομίες και ύβρεις, είτε για κλείσιμο στο δρόμο και άλλες πολύ επικίνδυνες συμπεριφορές. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών (υπολογίζεται σε 98%) μένει χωρίς καταγγελία, εφ’ όσον δεν υπάρξουν υλικές ή σωματικές βλάβες.

Αξίζει όμως να σταθούμε σε ένα άλλο, κρίσιμο σημείο των στατιστικών ερευνών, που αποκαλύπτουν ότι περίπου το 50% των οδηγών που θα δεχτούν πρόκληση στο δρόμο, μπορεί να ανταποκριθούν σε αυτή, με όσα σημαίνει κάτι τέτοιο για ενδεχόμενη επικίνδυνη κλιμάκωση του περιστατικού, και μόνο οι μισοί προτιμούν να δώσουν τόπο στην οργή.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρία, ο ανθρώπινος παράγων ευθύνεται για το 90% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι, ενώ η κόπωση και η απόσπαση προσοχής έχουν σημαντική μερίδα στα ατυχήματα, ο υπ αριθμόν 1 παράγων είναι η επιθετική οδήγηση.

Ο όρος «επιθετική οδήγηση» αποτελεί μια μεγάλη ομπρέλα, στην οποία περιλαμβάνεται η παραβίαση προτεραιότητας, η αντικανονική προσπέραση, η κίνηση με υπερβολική ταχύτητα, η μη τήρηση αποστάσεων και, βεβαίως, η οδική οργή.

Σύμφωνα λοιπόν με 5ετή έρευνα του έγκυρου ινστιτούτου NHTSA, η επιθετική οδήγηση εμπλέκεται στο 56% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Τι ποσοστό από αυτά τα ατυχήματα αποτελούν προϊόν οδικής οργής, είναι δύσκολο να αποδειχτεί, αφού σχεδόν κανείς οδηγός δε θα παραδεχτεί ότι ήταν οργισμένος πίσω από το τιμόνι ή ότι, ακόμα χειρότερα, χρησιμοποίησε το αυτοκίνητό του ως όπλο, ρίχνοντάς το επίτηδες πάνω στο άλλο όχημα.

Σύμφωνα με έρευνα της ΑΑΑ (American Automobile Association, η μεγαλύτερη ομοσπονδία αυτοκίνησης, με περισσότερα από 60.000.000 μέλη στις ΗΠΑ και τον Καναδά) πιο επιθετικοί στο δρόμο δεν είναι οι νεαροί, όπως ίσως θα περίμενε κανείς, αλλά η ηλικία 25-39, ακολουθούν οι οδηγοί 40-59, με 3^η την κατηγορία μέχρι 25 ετών. Πιο ήρεμοι είναι οι οδηγοί μετά τα 60.

Γενικά οι άντρες παρουσιάζονται πιο επιθετικοί από τις γυναίκες, ενώ τα περισσότερα περιστατικά οδικής οργής καταγράφονται τους θερινούς μήνες και ειδικότερα τις απογευματινές ώρες.

Φωτογραφία: CNN

Πώς μπορούμε, όμως, να αποφύγουμε την οδική οργή;

Στις χώρες όπου έχουν γίνει συστηματικές έρευνες για το φαινόμενο, τόσο οι ψυχολόγοι όσο και οι μεγάλες ασφαλιστικές εταιρίες έχουν καταλήξει σε έναν δεκάλογο με τους πιο βασικούς κανόνες.

Προετοιμασία της διαδρομής: 1) Ξεκινάμε νωρίτερα ώστε να έχουμε αρκετό χρόνο και να μην εκνευριστούμε από πιθανές καθυστερήσεις. 2) Αν είμαστε αναστατωμένοι για κάποιον λόγο, δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας να ηρεμήσει, πριν καθίσουμε στο τιμόνι.

Ενώ οδηγούμε: 3) Είμαστε υπομονετικοί με τους άλλους οδηγούς και τα λάθη που κάνουν. 4) Δεν κάνουμε επιθετικές χειρονομίες, παρά μόνο έναν ευγενικό χαιρετισμό, όταν κάποιος μας παραχωρήσει προτεραιότητα ή μας βοηθήσει να τον προσπεράσουμε. 5) Τηρούμε τις αποστάσεις και δεν κολλάμε στον προφυλακτήρα του μπροστινού μας, όσο αργά και αν οδηγεί. 6) Μακριά από την κόρνα. Το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να εκνευρίσουμε τους άλλους γύρω μας.

Αν κάποιος οδηγεί επιθετικά ή και οργισμένα: 7) Μένουμε μακριά του. Αλλάζουμε λωρίδα με ασφάλεια και επιβραδύνουμε σταδιακά ώστε να φύγει εμπρός. 8) Δεν αποκρινόμαστε στις προκλήσεις. Αντιστεκόμαστε στον πειρασμό και δίνουμε τόπο στην οργή. Αν του απαντήσουμε, μπορεί εύκολα να κλιμακωθεί το περιστατικό και να βγει εκτός ελέγχου. Αποφεύγουμε ακόμη και να διασταυρώσουμε το βλέμμα μας με το δικό του. 9) Δεν σταματάμε και δεν κατεβαίνουμε από το αυτοκίνητο για να «λογαριαστούμε». Αν σταματήσουμε μπορεί εύκολα να έρθουμε στα χέρια, με άγνωστη κατάληξη. 10) Κοιτάμε τους καθρέφτες μας. Αν δούμε ότι μας ακολουθεί, βάζουμε ασφάλειες και οδηγούμε κατ ευθείαν προς το πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα, όπου καταγγέλλουμε το περιστατικό και ζητάμε προστασία.

Φωτογραφία: Psychology Today

Αυτά όσον αφορά τους οδηγούς. Όμως πιστεύουμε ότι είναι καιρός να κάνει και η Πολιτεία το καθήκον της, με αυστηρότερους νόμους και σοβαρές ποινές αλλά και πιο άμεση επέμβαση της αστυνομίας, στα περιστατικά που αφορούν την τόσο επικίνδυνη για την ανθρώπινη ζωή οδική οργή.