Οδηγός ελαστικών: Όσα πρέπει να γνωρίζεις πριν κάνεις την επιλογή σου
Η αγορά καινούργιου ελαστικού αποτελεί μία διαρκή σπαζοκεφαλιά για τον εκάστοτε χρήστη του οχήματος, ενώ πολλές φορές η τελική επιλογή δεν είναι αυτή που αντιπροσωπεύει τις πραγματικές ανάγκες του. Μέσα από απλές και σύντομες συμβουλές σε συνεργασία με την εταιρεία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, που είναι από τους κορυφαίους επαγγελματίες σε αυτό τον τομέα, σας βοηθάμε ώστε να κάνετε την σωστή επιλογή.
Οι περισσότεροι οδηγοί όταν φτάσει η ώρα της αλλαγής ελαστικών, αγνοούν τα σημαντικότερα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν, καταλήγοντας σε λανθασμένη επιλογή.
Τα ελαστικά είναι από τα πιο σημαντικά μέρη ενός αυτοκινήτου, άλλωστε αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του αυτοκινήτου και του οδοστρώματος. Εσφαλμένα, αρκετός κόσμος θεωρεί, πως αν το όχημα μας έχει τα καλύτερα φρένα ή τα καλύτερα συστήματα ασφαλείας, είμαστε “καλυμμένοι” για ότι και αν συναντήσουμε στον δρόμο μας.
Κάθε κίνηση αλλαγής κατεύθυνσης σε ένα όχημα γίνεται μέσω των ελαστικών τα οποία επηρεάζουν άμεσα την ενεργητική και παθητική ασφάλεια. Με δεδομένο αυτό θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, πως τα ελαστικά θα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση.
Όσο πιο καινούργια και σε καλύτερη κατάσταση είναι τα ελαστικά, τόσο περισσότερη πρόσφυση έχει το όχημα μας, με απλά λόγια φρενάρουμε καλύτερα και μπορούμε να πάρουμε μία στροφή με περισσότερη ασφάλεια.
Από την άλλη, όταν κινούμαστε με φθαρμένα και παλιά ελαστικά βάζουμε σε κίνδυνο τόσο εμάς όσο και τους υπόλοιπους χρήστες του οδικού δικτύου, ενώ αυξάνουμε τις πιθανότητες να εμπλακούμε σε κάποιο ατύχημα.
Πρέπει να κατανοήσουμε πως τα ελαστικά φθείρονται λόγω της επαφής με το οδόστρωμα, της έκθεσης τους στις καιρικές συνθήκες που μεταβάλλονται συνεχώς αλλά και τον τρόπο με το οποίο οδηγούμε.
Επιπρόσθετα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την κατανάλωση καθώς αν δεν έχουν την κατάλληλη πίεση, το όχημα καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να κινηθεί, με αποτέλεσμα να καταναλώνει περισσότερο καύσιμο, επιβαρύνοντας καθημερινά την τσέπη μας.
Καλά όλα αυτά, ας δούμε όμως στην πράξη τι χρειάζεται να γνωρίζουμε ώστε να κάνουμε την σωστή επιλογή όταν θα φτάσει η ώρα της αλλαγής.
Διάλεξε με βάση τις ανάγκες σου
Όλοι μας λίγο πριν την αγορά νέων ελαστικών, έχουμε βρεθεί στη δύσκολη θέση στο να επιλέξουμε ελαστικά με βάση τις ουσιαστικές ανάγκες μας και αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε από τα συγκεκριμένα.
Τα ελαστικά χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες δίνοντας μας την ευκαιρία να απλοποιήσουμε την διαδικασία της έρευνας. Παρολαυτά η πλειονότητα των αγοραστών προτιμά είτε να αγοράσει ελαστικά εμπειρικά είτε να επιλέξει ουσιαστικά στην τύχη με ότι αυτό συνεπάγεται.
Οι κατηγορίες των ελαστικών στην Κύπρο
Θερινά ελαστικά
Να σημειώσουμε ότι στην Κύπρο δεν πωλούνται χειμερινά ελαστικά, ούτε ελαστικά τεσσάρων εποχών, παρά μόνο θερινά. Τα θερινά ελαστικά είναι πολύ αποτελεσματικά στο στεγνό οδόστρωμα και το θερμό κλίμα που επικρατεί στη χώρα μας κάνει την επιλογή τους περισσότερο λογική. Τα εν λόγω ελαστικά παρέχουν καλό κράτημα στο όχημα, μειωμένη κατανάλωση ενώ χαρακτηρίζονται από χαμηλό θόρυβο κατά την κύλιση τους. Το μειονέκτημα τους αποτελεί η χαμηλή πρόσφυση σε βρεγμένο οδόστρωμα.
Ελαστικά για οχήματα 4×4 και SUV
Τα οχήματα με κίνηση στους τέσσερις τροχούς και ειδικά αυτά της κατηγορίας SUV, έχουν μπει για τα καλά στην καρδιά του αγοραστικού κοινού καθώς προσφέρουν και τη δυνατότητα οδήγησης εκτός δρόμου. Με δεδομένο πως τα συγκεκριμένα οχήματα θα κινηθούν συχνά σε χωματόδρομο με ό,τι αυτό συνεπάγεται, τα ελαστικά τους θα πρέπει να έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά ώστε να αντέχουν τις καταπονήσεις. Πολλές φορές συναντάμε σε τέτοιου είδους οχήματα “τρακτερωτά” ελαστικά, δηλαδή να είναι 100% για χωμάτινη χρήση. Βέβαια μπορεί να χαρίζουν πρόσφυση στο χωμάτινο τερέν, ωστόσο κατά την κύλιση έχουμε αρκετό θόρυβο, χαμηλή πρόσφυση στην άσφαλτο ενώ ταυτόχρονα έχουμε υψηλή κατανάλωση.
Run Flat ελαστικά
Τα ελαστικά τύπου Run Flat λόγω της ειδικής σχεδίασης τους, μπορούν και διατηρούν το σχήμα τους ακόμη και όταν χάσουν αρκετή πίεση, ενώ επιτρέπουν στον οδηγό του οχήματος να κινηθεί με μικρή ταχύτητα ώστε να φτάσει στο πλησιέστερο σημείο επισκευής ελαστικών χωρίς να τοποθετήσει την ρεζέρβα ανάγκης.
Αγωνιστικά ελαστικά
Τα συγκεκριμένα ελαστικά αφορούν τα οχήματα που θα κινηθούν στο όριο εντός κάποιας πίστας, είτε αυτά που έχουν σχεδιαστεί από τις εταιρείες ελαστικών με γνώμονα μόνο την αγωνιστική χρήση. Τα αγωνιστικά ελαστικά εκτός από το μεγάλο κόστος, έχουν και ελάχιστη διάρκεια ζωής λόγω του ειδικού σχεδιασμού τους.
Διάβασε το ελαστικό σου
Στο πλαϊνό τμήμα των ελαστικών, έχουμε παρατηρήσει πως αναγράφονται είτε αριθμοί, είτε διάφορα γράμματα. Πόσοι χρήστες όμως γνωρίζουν στην πραγματικότητα τι σημαίνουν όλα αυτά και τι πληροφορίες παρέχουν στον οδηγό του οχήματος;
Στην αρχή συναντάμε τις διαστάσεις του ελαστικού π.χ. (225/45 R18). Το πρώτο νούμερο (225) είναι το πλάτος πέλματος σε mm, το επόμενο (45) η αναλογία του πλαϊνού τμήματος (προφίλ) επί του πλάτους του πέλματος σε ποσοστό επί τοις εκατό (στη συγκεκριμένη περίπτωση 45%), το R σημαίνει πως πρόκειται για ελαστικό ράντιαλ, δηλαδή με ακτινωτό σκελετό, και τέλος έχουμε τη διάμετρο της ζάντας σε ίντσες (18).
Ακόμη στοιχεία που αναγράφονται στο ελαστικό είναι ο δείκτης ταχύτητας, το μέγιστο φορτίο που μπορεί να δεχθεί αλλά και το πότε αυτό κατασκευάστηκε. Για παράδειγμα εάν υπάρχει το σύμβολο ταχύτητας Τ, σημαίνει ότι μπορεί να κινηθεί έως 190 χιλιόμετρα. Επίσης οι αριθμοί π.χ.1421 σημαίνουν πως το ελαστικό κατασκευάστηκε την 14η εβδομάδα του 2021, ενώ ο αριθμός π.χ. 50 δείχνει τη μέγιστη ανυψωτική ικανότητα του ελαστικού (το φορτίο που μπορεί να δεχθεί).
Ας μιλήσουμε για σχεδίαση…
Επόμενο βήμα για τον εν δυνάμει αγοραστή, αποτελεί η γνώση της χάραξης των ελαστικών, με βάση αυτό θα πρέπει να γνωρίζουμε πως υπάρχουν τρεις τύποι πέλματος.
Συμμετρικός: Προσφέρει σταθερότητα και ασφάλεια, αποτρέπει την υδρολίσθηση, μειώνει τον θόρυβο κατά την κύλιση, διατηρεί την πίεση του ελαστικού σε σωστά επίπεδα, ενώ κρατά σε χαμηλά επίπεδα την κατανάλωση.
Ασύμμετρος: Προσφέρει καλύτερη οδική συμπεριφορά στο όχημα, αλλά ταυτόχρονα έχει μικρότερη διάρκεια ζωής και αυξημένη κατανάλωση.
Κατευθυντικός: Προσφέρει καλύτερη συμπεριφορά σε βρεγμένο οδόστρωμα, είναι σταθερό στις υψηλές ταχύτητες, ενώ το μειονέκτημα βρίσκεται στην ευαισθησία του εν λόγω πέλματος στα πλαϊνά μέρη του.
Από τι αποτελείται ένα ελαστικό;
Τα ελαστικά καθώς παίζουν σημαντικό ρόλο κατά την οδήγηση δεν θα μπορούσαν να είναι κάτι απλό ως κατασκευή. Κατά καιρούς έχουμε ακούσει απόψεις πως είναι απλά ένα κομμάτι πλαστικού και διάφορες άλλες ανάλογες τοποθετήσεις. Ως δομή τα ελαστικά κατασκευάζονται από φυσικό και συνθετικό καουτσούκ μαζί με ειδικές στρώσεις χάλυβα, κάρβουνο, πυρίτιο, λάδι, κερί και άλλα συστατικά, φυσικά οι κάθε εταιρεία ελαστικών κρατά τα μυστικά της όσον αφορά την σχεδίαση. Ακόμη υπάρχουν στα ελαστικά αυτό που λέμε “λινά”. Αυτά είναι πλέγματα από κέβλαρ ή συνθετικά υλικά και όταν έχουν ακτινωτή διάταξη το ελαστικό λέγεται ακτινωτό (Radial), ενώ όταν επικαλύπτονται οι στρώσεις σε διάφορες γωνίες το ελαστικό λέγεται διαγώνιο (Diagonal).
Κατανάλωση, κράτημα, θόρυβος η σημασία τους στα ελαστικά
Για να μπορέσουμε να επιλέξουμε σωστά, θα πρέπει να γνωρίζουμε και τα επιπλέον χαρακτηριστικά που έχει ένα ελαστικό. Αυτά αφορούν την κατανάλωση, την πρόσφυση και τον θόρυβο. Για να γίνουν τα παρακάτω κατανοητά στους χρήστες, υπάρχει ένα ειδικό αυτοκόλλητο, το οποίο εξηγεί την κλάση του ελαστικού για κάθε ένα από αυτά. Απολύτως κατανοητό είναι πως θα πρέπει να επιλέγουμε τα ελαστικά με την μεγαλύτερη βαθμολογία καθώς αυτά έχουν και τα καλύτερα χαρακτηριστικά. Στο ειδικό αυτοκόλλητο που υπάρχει, πάνω αριστερά βρίσκουμε την κλάση του ελαστικού από πλευράς κατανάλωσης, πάνω δεξιά την κλάση από πλευράς πρόσφυσης και κάτω την κλάση από πλευράς θορύβου. Για την κατανάλωση και την πρόσφυση η κλίμακα ξεκινά από το Α έως το G, ενώ ο θόρυβος σε ένα ελαστικό αναγράφεται σε ντεσιμπέλ.
Επώνυμα ελαστικά ή πάμε για κάτι πιο φθηνό;
Είναι αυτονόητο πως η επιλογή ενός ελαστικού θα πρέπει να συμβαδίζει με τα οικονομικά μας δεδομένα. Σαφώς ένα επώνυμο ελαστικό θα προσφέρει τα μέγιστα στον χρήστη που θα το επιλέξει. Μπορεί ωστόσο να υπάρχει και η λύση ενός “φθηνού” ελαστικού με ότι αυτό συνεπάγεται, αλλά πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας ότι τα ελαστικά είναι ο σύμμαχος μας κατά την οδήγηση για αυτό προτιμούμε το καλύτερο ώστε να μην το μετανιώσουμε αργότερα.
Αγόρασα ελαστικά, χρειάζονται στρώσιμο;
Έχοντας επιλέξει με σύνεση τα νέα μας ελαστικά, ήρθε η στιγμή του “στρωσίματος”. Πολλές φορές θα έχουμε παρατηρήσει πως υπάρχει μια γυαλάδα όταν τοποθετούμε τα νέα μας ελαστικά. Αυτή είναι μία ειδική επίστρωση από τους κατασκευαστές ώστε να τα διατηρεί σε καλή κατάσταση μέχρι αυτά να τοποθετηθούν σε κάποιο όχημα. Με δεδομένο αυτό, ο οδηγός θα πρέπει να κινείται προσεκτικά στα πρώτα χιλιόμετρα ώστε με την τριβή τα ελαστικά να έρθουν στην επιθυμητή κατάσταση.
Μην αγνοείς τα σημάδια της φθοράς…
Έχοντας πλέον στρώσει τα ελαστικά μας, θα πρέπει να έχουμε κατά νου πως θα υπάρχει και η ανάλογη φθορά με το πέρας των χιλιομέτρων. Τα ελαστικά καλούνται να μας βγάλουν ασπροπρόσωπους για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να μην χρειαστεί να βάλουμε ξανά το χέρι στην τσέπη. Φυσικά αυτό εξαρτάται και από εμάς καθώς με κάποιους απλούς και τακτικούς ελέγχους θα τα διατηρήσουμε σε καλή κατάσταση.
Ένα σετ ελαστικών συνήθως έχει προσδόκιμο χρόνο ζωής περίπου 30.000 χιλιόμετρα. Αυτό φυσικά μπορεί να αλλάξει από τον τρόπο οδήγησης του κάθε οδηγού, από τις καιρικές συνθήκες, από το αν το όχημα μας βρίσκεται σε κάποιο κλειστό parking, από το αν υπάρχει η σωστή πίεση σε αυτά, από την κατάσταση του οδοστρώματος και φυσικά ίσως το σημαντικότερο, από την γόμα τα οποία είναι κατασκευασμένα (μαλακή ή σκληρή).
Αυτό που πρέπει όλοι να έχουμε στο μυαλό μας, είναι πως θα πρέπει να αλλάζουμε ελαστικά ανά πενταετία ακόμη και αν δεν έχουν συμπληρωθεί τα χιλιόμετρα που έχουμε αναφέρει.
Είναι η πίεση των ελαστικών ζωτικής σημασίας;
Έχοντας σωστή πίεση στα ελαστικά μας καταφέρνουμε όχι μόνο να τα διατηρήσουμε σε καλή κατάσταση, αλλά να κρατήσουμε χαμηλά την κατανάλωση ενώ κινούμαστε.
Με τον τακτικό έλεγχο στα ελαστικά μας, καταφέρνουμε ανά πάσα στιγμή να γνωρίζουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται. Με γνώμονα αυτό μειώνουμε το ενδεχόμενο να προκληθεί ατύχημα που να οφείλεται σε αυτά.
Αν για παράδειγμα τα ελαστικά έχουν μειωμένη πίεση, υπάρχει περίπτωση απώλειας ελέγχου του οχήματος ενώ θα πρέπει να γνωρίζουμε πως θα υπάρχει και μεγαλύτερη φθορά σε αυτά. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που έχουμε εισάγει περισσότερο αέρα σε αυτά.
Πώς θα ελέγξουμε τη φθορά των ελαστικών μας;
Μια γνωστή παροιμία λέει “φύλαγε τα ρούχα σου”, αυτό πρέπει να έχουμε και εμείς πάντα στο μυαλό μας, καθώς με τον τακτικό έλεγχο των ελαστικών θα αποφύγουμε τυχόν απρόοπτα που ενδεχομένως μπορεί να προκύψουν λόγω της αμέλειας μας. Για να ελέγξουμε τα ελαστικά δεν χρειάζεται πτυχίο μηχανολόγου, μόνο να γνωρίζουμε τα είδη φθοράς και τι σημαίνουν.
Στο προφίλ κάθε ελαστικού υπάρχει η ένδειξη TWI (Δείκτης Φθοράς Ελαστικού), που δείχνει πόσο φθαρμένα είναι τα ελαστικά αλλά ταυτόχρονα φανερώνει και το είδος της φθοράς που υπάρχει σε αυτά.
Η πιο συνηθισμένη φθορά που συναντάμε στα ελαστικά είναι αυτή της πλευρικής, δηλαδή το πλευρικό τμήμα να είναι περισσότερο φθαρμένο σε σχέση με το υπόλοιπο. Αυτό συμβαίνει διότι έχουμε κινηθεί για μεγάλη χιλιομετρική απόσταση με τα ελαστικά μας με χαμηλή πίεση, δηλαδή ουσιαστικά ήταν ξεφούσκωτα κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Ακόμη μία αιτία της πλευρικής φθοράς είναι η ταχύτατη είσοδος μας στις στροφές. Ενώ πολλές φορές έχουμε δει να μην συμβαδίζει το πλάτος του ελαστικού με την ζάντα του οχήματος.
Αν κινούμαστε για μεγάλο διάστημα με μεγαλύτερη πίεση από αυτή που ορίζει ο κατασκευαστής, τα ελαστικά μας θα έχουν φθορά στο κέντρο, δηλαδή θα δούμε το πέλμα μας να έχει φθαρεί στο συγκεκριμένο σημείο περισσότερο.
Ενίοτε τα ελαστικά παρουσιάζουν φθορά σε μία πλευρά, αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχει ρυθμιστεί η γωνία κάμπερ στην ανάρτηση του οχήματος μας. Αυτό το πρόβλημα δεν μπορούμε να το λύσουμε μόνοι μας και θα χρειαστεί να επισκεφτούμε κάποιο ειδικό συνεργείο.
‘Εχοντας κατανοήσει αρκετά πράγματα για τα ελαστικά, ας συνοψίσουμε όσα είπαμε ώστε να κάνουμε την καλύτερη επιλογή για την ασφάλεια αλλά και για την τσέπη μας.
- Κάνουμε έρευνα πριν προβούμε σε κάποια αγορά.
- Εξετάζουμε τις πραγματικές ανάγκες μας.
- Επισκεπτόμαστε κάποιο επώνυμο κατάστημα ελαστικών, καθώς οι ειδικοί θα μας κατατοπίσουν και θα μας βοηθήσουν στην σωστή επιλογή.
- Αλλάζουμε και τα τέσσερα ελαστικά.
- Προσπαθούμε να κάνουμε τακτικούς ελέγχους (πίεση, φθορά, χτυπήματα) σε αυτά ώστε να είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση.
- Δεν αφήνουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο όχημα μας (5 χρόνια, 25.000-30.000 χιλιόμετρα) τα ελαστικά καθώς αυτά χάνουν τις ιδιότητες τους.