Τι σημαίνει ο όρος "gravel crews" και γιατί αυτά είναι τόσο σημαντικά, ώστε στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο το συγκεκριμένο ρόλο να έχουν αναλάβει κορυφαία ονόματα όπως οι Markko Martin, Mikko Hirvonen, Bruno Thiry, Simon Jean Joseph ή Denis Giraudet;

Είναι ευρέως διαπιστωμένο πως οι αγώνες ράλλυ αποτελούν ένα ομαδικό σπορ και η ύπαρξη των gravel crews, ή πλοηγών πληρωμάτων έρχεται να ενδυναμώσει τη συγκεκριμένη άποψη.

Κατά το παρελθόν, όταν οι συνθήκες διοργάνωσης αγώνων του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ ή εθνικών αγώνων αλλά κυρίως, τα οικονομικά δεδομένα, ήταν πολύ διαφορετικά, τα gravel crews ήταν παρόντα στα ράλλυ του θεσμού.

Ο λόγος για πληρώματα (οδηγός-συνοδηγός) που δεν εντάσσονται στους συμμετέχοντες του εκάστοτε αγώνα, αλλά όντες σε συνεργασία με αγωνιζόμενους, περνούν από τις ειδικές διαδρομές αρκετή ώρα πριν από την εκκίνηση του πρώτου αυτοκινήτου, για ένα τελευταίο τσεκάρισμα στις σημειώσεις.

Με την πάροδο των ετών και για μείωση του κόστους, τα “gravel crews”, όρος με τον οποίο έγιναν ευρύτερα γνωστά, σταμάτησαν επισήμως να υπάρχουν στο χώμα.

Ωστόσο, για λόγους ασφαλείας διατηρήθηκαν στην άσφαλτο, έχοντας το ρόλο “φύλακα-άγγελου” των πληρωμάτων.

Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε, προς αποφυγή παρερμηνειών, πως τα πλοηγά πληρώματα διαφέρουν από τα πλοηγά της διοργάνωσης, τα οποία επιτελούν διαφορετικό ρόλο, έχουν σαφώς πιο συγκεκριμένο ωράριο και τα περισσότερα, διαθέτουν αριθμούς (000, 00, 0).

Gravel crews: Πλοηγά πληρώματα υψίστης σημασίας

Η χρησιμότητα των gravel crews είναι αδιαπραγμάτευτη σε κάθε ασφάλτινο αγώνα, όμως στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία.

Η εναλλαγή πρόσφυσης μεταξύ των ειδικών ή ακόμη και στην ίδια ειδική διαδρομή, όπου τα αγωνιζόμενα πληρώματα μπορεί να συναντήσουν από στεγνή και βρεγμένη άσφαλτο, μέχρι λευκό ή μαύρο πάγο, καθιστά την επιβεβαίωση των σημειώσεων από πλευράς πλοηγών πληρωμάτων, ζωτικής σημασίας.

Αν μάλιστα σκεφτούμε πως οι συνθήκες πρόσφυσης στις ειδικές διαδρομές μπορούν να διαφοροποιηθούν σε λίγη ώρα, γίνεται κατανοητό πως οι αλλαγές στο οδόστρωμα σε διάστημα ημερών, από τις αναγνωρίσεις μέχρι τον αγώνα, μπορεί να έχουν μεγάλη διαφορά.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο τερματισμός και η επιτυχία στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο, οφείλονται σε σημαντικό ποσοστό στα συγκεκριμένα πληρώματα, που περνούν στις ειδικές διαδρομές πριν από τους “συνεργάτες” τους.

Τα gravel crews δεν οδηγούν αγωνιστικά αυτοκίνητα αλλά, συνήθως, το αυτοκίνητο δοκιμών και εισέρχονται στις ειδικές διαδρομές, το αργότερο 70 λεπτά πριν από την έναρξη της εκάστοτε ειδικής διαδρομής.

Έχοντας ανά χείρας τις σημειώσεις του πληρώματος με το οποίο συνεργάζονται, οδηγός και συνοδηγός που αποτελούν το gravel crew φροντίζουν να καταγράψουν επακριβώς την κατάσταση του οδοστρώματος, τη στιγμή που περνούν από την ειδική διαδρομή.

Παράλληλα, καλούνται να εκτιμήσουν τυχόν αλλαγές που μπορεί να προκύψουν, με βάση τη σειρά διέλευσης του πληρώματός “τους”, όπως είναι η πιθανότητα να έχουν  εμφανιστεί λάσπες από “μπούκες” προπορευόμενων αγωνιστικών αυτοκινήτων.

Στις εργοστασιακές ομάδες, υπάρχουν εντεταλμένα άτομα για καταγραφή θερμοκρασιών, εναλλαγή καιρικών συνθηκών ή ακόμη και διαφοροποίηση στο μήκος μιας ειδικής διαδρομής, αλλά σε πιο μικρές ομάδες ένα gravel crew μπορεί να επωμιστεί και αυτόν τον ρόλο.

Αφού ολοκληρώσει τον έλεγχο, το πλοηγό πλήρωμα μεταδίδει τα νέα δεδομένα είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω ενός ραντεβού σε βολικό σημείο του road book.

Αυτό το εγχείρημα δεν είναι απλό, οπότε αν τα παραπάνω δεν καταστούν εφικτά, υπάρχει και περίπτωση να επιστρατευθεί ακόμη ένα μέλος της ομάδας, ώστε να αποτελέσει “συνδετικό κρίκο“, παραδίδοντας τις αλλαγές στις σημειώσεις.

Όπως γίνεται αντιληπτό, ο κοινός κώδικας επικοινωνίας ανάμεσα στο πλήρωμα που συμμετέχει σε έναν αγώνα και στο gravel crew, θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος.

Διόλου τυχαία, η συνηθισμένη πρακτική των επαγγελματιών οδηγών, είναι ο συνοδηγός στο πλοηγό πλήρωμα να είναι και ο αντικαταστάτης συνοδηγός, εφόσον προκύψει βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη ανάγκη, σε επόμενους αγώνες.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι Benjamin Veillas και Ιsabelle Galmiche, οι οποίοι στο Ράλλυ Μόντε Κάρλο θα βρίσκονται παραπλεύρως των Sebastien Ogier και Sebastien Loeb.

Τόσο ο 43χρονος Γάλλος όσο και η 50χρονη Γαλλίδα, όχι μόνο ήταν οι συνοδηγοί στο gravel crew των θρύλων του σπορ παλαιότερα, αλλά πραγματοποιούσαν μαζί τους και δοκιμές εξέλιξης στα αγωνιστικά, ώστε να βελτιστοποιηθεί η απαραίτητη μεταξύ τους επικοινωνία.

Βέβαια, πέραν του κοινού κώδικα επικοινωνίας και της καλής γνώσης του τρόπου καταγραφής σημειώσεων, η εμπειρία αποτελεί απαραίτητο συστατικό ενός gravel crew. Για αυτό, πέραν της λίστας συμμετεχόντων του Ράλλυ Μόντε Κάρλο υπάρχει άλλη μία, όπου συναντάμε πολλά μεγάλα ονόματα του παρελθόντος.

Στην Toyota, η επιτυχημένη συνεργασία του Sebastien Ogier με τον γνωστό μας Simon Jean Joseph, συνεχίζεται.

Ο δύο φορές Πρωταθλητής Ευρώπης (2004, 2007) από τη Μαρτινίκα δεν έχει πλέον παραπλεύρως τον Veillas που πήρε “προαγωγή” μετά από την αποχώρηση του Julien Ingrassia, αλλά τον Vincent Landais, που μέχρι πέρυσι ήταν συνοδηγός του Pierre Louis Loubet.

Ο Mikko Hirvonen, από τους πρωταγωνιστές του WRC των περασμένων δεκαετιών και νικητής στο Μόντε το 2010, είναι ο οδηγός στο gravel crew του Kalle Rovanpera, την ώρα  που ο “coach” του Takamoto Katsuta και εξελιγκτής της Toyota, Juho Hanninen, έχει αντίστοιχο ρόλο για τον Ιάπωνα.

Από την άλλη, ο Elfyn Evans έχει ως οδηγό στο gravel crew τον γνωστό μας από παλαιότερα Junior WRC και όχι μόνο, Guy Wilks, ενώ συνοδηγός είναι ο Dan Barritt, με τον οποίο ο Ουαλός κατέκτησε την πρώτη νίκη της καριέρας του, το 2017.

Αντίστοιχα στη Hyundai, ο Thierry Neuville έχει σχεδόν ανελλιπώς ως οδηγό στο πλοηγό του όχημα τον πολύπειρο, πρώην εργοστασιακό οδηγό των Ford, Subaru, Skoda, Citroen και Seat, Bruno Thiry.

Ακόμη, ο Markko Martin, λειτουργεί ως οδηγός του gravel crew για τον μαθητή του Ott Tanak, με τον συνοδηγό του Παγκόσμιου Πρωταθλητή 2019, Kuldar Sikk, να βρίσκεται στο δεξί κάθισμα.

Όσον αφορά στον Oliver Solberg, ο 20χρονος Σουηδός συνεργάζεται με τους Bryan Bouffier και Denis Giraudet, με τον πρώην συνοδηγό των Didier Auriol, Juha Kankkunen και όχι μόνο, να μη χρειάζεται περισσότερες συστάσεις.

Στην M-Sport Ford, συνοδηγός στο gravel crew του Gus Greensmith θα είναι ο Chris Patterson, ενώ τον Adrien Fourmaux θα βοηθάει ως οδηγός ο Patrick Magaud, τον οποίο γνωρίσαμε από τα εντυπωσιακά περάσματα στο Ράλλυ Χαλκιδικής 1999 με εργοστασιακό Citroen Saxo Kit Car και που παλαιότερα, είχε αυτό το ρόλο ως οδηγός της Isabelle Galmiche, για τον Sebastien Loeb.

Από την πλευρά του, ο πολυνίκης του WRC επιστρέφει στο Μόντε, με οδηγό gravel crew τον 4 φορές Πρωταθλητή Ασφάλτου στη Γαλλία, Yoann Bonato (2017, 2018, 2020, 2021).

Από την Ελλάδα, σημαντική εμπειρία σε αυτό το ρόλο διαθέτει ο Δημήτρης Αμαξόπουλος που έχει συμμετάσχει στον αγώνα το 2011, ενώ έχει διατελέσει οδηγός στο gravel crew για τους Λάμπρο Αθανασούλα-Νίκο Ζακχαίο (2016) και Νικόλα Παυλίδη-Allan Harryman (2015, 2018, 2019, 2020, 2021).

“Ο ρόλος των gravel crews είναι κομβικής σημασίας τόσο για την επίδοση, όσο και για την ασφάλεια των πληρωμάτων που αγωνίζονται”, μας είπε ο Δημήτρης Αμαξόπουλος. “Από τα γραπτά των πλοηγών του, το πλήρωμα αποκτά ή όχι αυτοπεποίθηση και αυτό, επηρεάζει το ρυθμό του. Δεν είναι τυχαίο πως οι νικητές του συγκεκριμένου αγώνα, κάνουν πάντοτε ειδική μνεία στα πλοηγά τους πληρώματα.

“Η δυσκολία για το gravel crew είναι συνδυαστική. Πρώτον, πρέπει να παραμείνουν συγκεντρωμένοι ώστε να μην παραβλέψουν κάτι σημαντικό. Δεύτερον, να μην υπερβάλλουν και τρίτον, να ερμηνεύσουν σωστά ότι υπάρχει στο οδόστρωμα, με σαφώς πιο ύπουλο από όλα τον μαύρο πάγο (black ice), ενώ από κοντά σε επίπεδο δυσκολίας ακολουθεί η περίπτωση που σε χιονισμένο περιβάλλον, το οδόστρωμα είναι ακόμη πιο παγωμένο από όσο φαίνεται.

“Με άλλα λόγια, κάθε στροφή είναι δυνάμει και μια παγίδα. Αυτό βέβαια, είναι ένα από τα στοιχεία που κάνουν τον συγκεκριμένο αγώνα να διαφέρει από τους υπόλοιπους γύρους του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ράλλυ.

“Από την πείρα μου, προσυπογράφω πως η ευχαρίστηση και η ανακούφιση των πλοηγών πληρωμάτων, κάθε φορά που τερματίζει την τελευταία ειδική διαδρομή το πλήρωμα που εκπροσωπούν, είναι τεράστια.

“Εμείς φέτος απουσιάζουμε, αλλά η σκέψη μας αυτές τις ημέρες, βρίσκεται στα βουνά γύρω από το Μονακό”..

Photos: Hyundai Motorsport, Toyota Gazoo Racing, Μιχαήλ Τσακπίνης