Μην νιώθεις άσχημα αν σε γράψει η κάμερα — δεν είναι πρόστιμο, είναι φιλανθρωπία για το κράτος.

Όταν οι κάμερες παρακολούθησης κυκλοφορίας εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο, παρουσιάστηκαν ως ένα μέτρο για τη διασφάλιση της οδικής ασφάλειας. Οι επίσημοι λόγοι ήταν σαφείς: να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα, να ελεγχθεί η παραβατικότητα και να σωθούν ζωές. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, πολλοί πολίτες άρχισαν να αμφισβητούν αν αυτός ήταν όντως ο βασικός σκοπός ή αν πίσω από τις καλές προθέσεις κρυβόταν ένας πιο πρακτικός — και οικονομικός — στόχος: η αύξηση των κρατικών εσόδων μέσω προστίμων.

Οι υποσχέσεις της Αρχής

Όταν οι πρώτες κάμερες μπήκαν σε λειτουργία, η κυβέρνηση τόνισε την ανάγκη για βελτίωση της οδικής συμπεριφοράς. Τα στατιστικά δεδομένα από χώρες όπου εφαρμόστηκαν αντίστοιχα μέτρα έδειχναν σημαντική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Αυτό δημιούργησε ελπίδα ότι η Κύπρος θα ακολουθούσε το ίδιο μονοπάτι.

Η πραγματικότητα της εφαρμογής

Στην πράξη, οι κάμερες τοποθετήθηκαν κυρίως σε σημεία όπου η παραβίαση του ορίου ταχύτητας είναι συχνή, αλλά όχι κατ' ανάγκη σε περιοχές με υψηλή επικινδυνότητα. Πολλοί οδηγοί παρατήρησαν ότι οι περισσότερες κλήσεις εκδίδονται για παραβάσεις που αφορούν μικρές υπερβάσεις ταχύτητας, ακόμα και σε δρόμους όπου οι συνθήκες κυκλοφορίας είναι ασφαλείς.

Αυτό έχει οδηγήσει σε ένα γενικευμένο αίσθημα ότι οι κάμερες δεν λειτουργούν κυρίως ως αποτρεπτικός μηχανισμός, αλλά περισσότερο ως μέσο αύξησης των δημοσίων εσόδων. Η συχνότητα των προστίμων και η τοποθέτηση των καμερών φαίνεται να στοχεύουν σε περιοχές με μεγαλύτερη κίνηση, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να εισπραχθούν περισσότερα χρήματα.

Η εμπιστοσύνη των πολιτών

Η αίσθηση ότι το κράτος χρησιμοποιεί τις κάμερες για οικονομικά οφέλη έχει διαβρώσει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Αντί να θεωρούν το σύστημα ως εργαλείο προστασίας, οι πιο πολλοί το βλέπουν ως μια παγίδα που εκμεταλλεύεται τα λάθη τους.

Τι πρέπει να αλλάξει

Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, το κράτος πρέπει να επαναξιολογήσει το πού τοποθετούνται οι κάμερες και πώς εφαρμόζονται οι κυρώσεις. Οι πολίτες θα πρέπει να νιώθουν ότι το σύστημα έχει σκοπό να προστατεύει και όχι να εισπράττει.

Πρέπει επίσης να τοποθετηθούν χρονομέτρες στα φανάρια που να προειδοποιούν τους οδηγούς πότε πρόκειται να ανάψει το κόκκινο. Αυτό το μέτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποφυγή ξαφνικών φρεναρισμάτων και αδικαιολόγητων προστίμων.

Επιπλέον, τώρα που το σύστημα βρίσκεται ακόμη στα πρώτα του στάδια, αν υπάρχει πραγματική πρόθεση για προστασία των πολιτών, θα πρέπει να τοποθετούνται μεγαλύτερες και πιο ευδιάκριτες προειδοποιητικές πινακίδες πριν από κάθε νέα κάμερα. Αυτό θα διασφαλίσει ότι οι οδηγοί έχουν τον απαραίτητο χρόνο για να προσαρμόσουν την οδήγησή τους και θα μειώσει το αίσθημα ότι οι κάμερες είναι παγίδες.

Η διαφάνεια στα οικονομικά έσοδα από τα πρόστιμα και η δέσμευση για επανεπένδυση αυτών των χρημάτων σε μέτρα οδικής ασφάλειας θα μπορούσαν να αλλάξουν την αντίληψη των πολιτών και να επαναφέρουν τον αρχικό σκοπό: την προστασία της ανθρώπινης ζωής.