Μπορεί η Κύπρος να αποκτήσει ξανά σιδηρόδρομο ή θα παραμείνει κι αυτό ένα άπιαστο όνειρο;

Η Κύπρος, αν και γνωστή για την έντονη εξάρτησή της από το αυτοκίνητο, είχε για αρκετές δεκαετίες ένα λειτουργικό σιδηροδρομικό δίκτυο που, αν και περιορισμένο, συνέβαλε σημαντικά στη μετακίνηση των ανθρώπων και στην ανάπτυξη της οικονομίας. Παρά τις συζητήσεις και τα σχέδια που εκφράζονται για την αναβίωση των τρένων στη σύγχρονη Κύπρο, η χώρα φαίνεται να αγωνίζεται να ενσωματώσει τον σιδηρόδρομο στα σχέδια της δημόσιας συγκοινωνίας.

Η περίοδος της Αγγλοκρατίας

Κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας (1878-1960), το σιδηροδρομικό δίκτυο της Κύπρου αναπτύχθηκε ως ένα σημαντικό εργαλείο για τη μετακίνηση αγαθών και επιβατών. Το πρώτο τρένο στην Κύπρο κυκλοφόρησε το 1905, με την Κυπριακή Σιδηροδρομική Εταιρεία (Cyprus Railway Company) να αναλαμβάνει την κατασκευή και τη λειτουργία του σιδηροδρόμου.

Η ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου είχε ως κύριο στόχο την εξυπηρέτηση των οικονομικών συμφερόντων των Βρετανών αποικιοκρατών, κυρίως για τη μεταφορά του σιτηρού και άλλων αγαθών. Ωστόσο, έφερε και σημαντικά οφέλη για τους κατοίκους της Κύπρου, καθώς έδινε τη δυνατότητα γρήγορης μετακίνησης για προσωπικούς και εμπορικούς λόγους.

Η σιδηροδρομική γραμμή είχε μήκος 122 χιλιόμετρα και περιλάμβανε 39 σταθμούς, εξυπηρετώντας τη Λευκωσία, χωριά της Μεσαορίας, την Αμμόχωστο, την Μόρφου και την Ευρύχου. Η σιδηροδρομική γραμμή έκλεισε το 1951 λόγω οικονομικών προβλημάτων, με τη βιομηχανική ανάπτυξη και την εισαγωγή του αυτοκινήτου στη χώρα να αλλάζουν τις μεταφορικές συνήθειες του πληθυσμού.

Σχέδια για αναβίωση των τρένων

Η ιδέα δημιουργίας σιδηροδρομικού δικτύου και τραμ στην Κύπρο έχει συζητηθεί πολλές φορές, αλλά τα σχέδια μένουν ανεκπλήρωτα λόγω κόστους και πολιτικών δυσκολιών. Το 2022, το θέμα τέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μεταφορών, χωρίς πρόοδο.

Μια ομάδα ειδικών από τη Βρετανία, με επικεφαλής τον Κύπριο John Kaponi, διερευνά τη δυνατότητα υλοποίησης του έργου. Έχουν εκπονήσει προκαταρκτική μελέτη και άρχισαν επαφές με την κυπριακή ηγεσία.

Το προτεινόμενο σιδηροδρομικό δίκτυο περιλαμβάνει πέντε βασικές γραμμές, συνδέοντας τα κύρια αστικά κέντρα και το αεροδρόμιο Λάρνακας.

Γραμμή 1: Αεροδρόμιο Λάρνακας προς κεντρικό σταθμό Λευκωσίας (εκτ. χρόνος 20 λεπτά)

Γραμμή 2: Αεροδρόμιο Λάρνακας προς μαρίνα Λεμεσού (εκτ. χρόνος 28 λεπτά)

Γραμμή 3: Μαρίνα Λεμεσού προς κεντρικό σταθμό Πάφου (εκτ. χρόνος 24 λεπτά)

Γραμμή 4: Κεντρικός σταθμός Πάφου προς αεροδρόμιο Λάρνακας (εκτ. χρόνος 48 λεπτά)

Γραμμή 5: Αεροδρόμιο Λάρνακας προς Παραλίμνι (εκτ. χρόνος 24 λεπτά)

Το κόστος του έργου εκτιμάται στα 5-8 δισ. ευρώ, με πιθανή χρηματοδότηση από την ΕΕ, ιδιώτες επενδυτές και διεθνείς οργανισμούς. Τα οφέλη περιλαμβάνουν αύξηση τουρισμού, μείωση συμφόρησης και περιβαλλοντική βελτίωση.

Η προοπτική του σιδηροδρόμου στην Κύπρο

Αν και η αναβίωση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Κύπρο φαίνεται να είναι μακρινή, υπάρχουν ελπίδες για μελλοντικές εξελίξεις, ιδιαίτερα με τη στροφή προς τις βιώσιμες μεταφορές και τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τέτοιου είδους έργα. Η ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (TEN-T) που περιλαμβάνει την Κύπρο, καθώς και η αυξανόμενη ανάγκη για λιγότερους ρύπους και βελτίωση της ποιότητας ζωής, μπορεί να φέρει ξανά τα τρένα στο προσκήνιο.

Ωστόσο, τα σχέδια αυτά θα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένα, βιώσιμα και να εξασφαλίζουν επαρκή χρηματοδότηση και υποστήριξη από όλες τις πλευρές, ώστε να μην ακολουθήσουν την ίδια πορεία αποτυχίας που είχε το σιδηροδρομικό δίκτυο της Κύπρου στο παρελθόν.

Παρακολουθήστε τα όλα εδώ: Η ιστορία της καρό σημαίας | SpeedΖone Podcast EP67

Δείτε τον πλήρη κατάλογο με τις ανακλήσεις εδώ 

Ωρολογιακές βόμβες Takata στην Κύπρο (δείτε εδώ το podcast)

Δείτε ακόμη: Αυτά που δεν έδειξε η σειρά Senna | SpeedΖone Podcast EP66