Η «κοινωνική μίσθωση» ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι επιτυχημένη στη Γαλλία – Θα μπορούσε να γίνει και αλλού;
Το «Le leasing social», όπως ονομάζεται στη Γαλλία, σχεδιάστηκε για να βοηθήσει όσους έχουν χαμηλότερο εισόδημα να συμμετάσχουν στη μετάβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Στις αρχές του 2024, η γαλλική κυβέρνηση εγκαινίασε ένα πρόγραμμα «κοινωνικής μίσθωσης» των ηλεκτρικών οχημάτων. Απευθυνόμενο σε καταναλωτές με χαμηλό εισόδημα, πρόσφερε τιμή μισθώματος περίπου 100 ευρώ μηνιαίως. Το πρόγραμμα απευθυνόταν σε 25.000 χρήστες, αλλά έλαβε 90.000 αιτήσεις. Η πρόκληση για το 2025 είναι η σωστή διαμόρφωση του συστήματος. Θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα για την υπόλοιπη Ευρώπη;
Το «Le leasing social», όπως ονομάζεται στη Γαλλία, σχεδιάστηκε για να βοηθήσει όσους έχουν χαμηλότερο εισόδημα να συμμετάσχουν στη μετάβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Αποτελείται από μια κρατική επιδότηση ύψους έως και 13.000 ευρώ, η οποία καλύπτει την αρχική προκαταβολή και διατηρεί τις μηνιαίες πληρωμές κάπου μεταξύ 70 και 150 ευρώ, ανάλογα με το μοντέλο ηλεκτρικού αυτοκινήτου που έχει επιλεγεί. Το πρόγραμμα απαιτεί τα ηλεκτρικά μοντέλα να πληρούν μια ελάχιστη περιβαλλοντική βαθμολογία, γεγονός που ουσιαστικά αποκλείει τις περισσότερες κινεζικές εταιρείες.
Οι δικαιούχοι θα μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της παραδοσιακής χρηματοδοτικής μίσθωσης ή της χρηματοδοτικής μίσθωσης με δυνατότητα εξαγοράς. Η διάρκεια του συμβολαίου είναι τρία χρόνια, με δυνατότητα ανανέωσης μία φορά. Μπορεί να τερματιστεί πρόωρα και δωρεάν, εάν ο δικαιούχος χάσει τη δουλειά του. Εντός έξι εβδομάδων από την έναρξή του, το σύστημα κοινωνικής χρηματοδοτικής μίσθωσης είχε λάβει 90.000 αιτήσεις. Η κυβέρνηση έχει πλέον «παγώσει» τις νέες αιτήσεις, αλλά αποφάσισε επίσης να διπλασιάσει τον αριθμό των δικαιούχων σε 50.000.
Αρχικά προϋπολογισμένο με 650 εκατ. ευρώ, το πρόγραμμα παίρνει τώρα μεγαλύτερη δόση από τα χρήματα που διατίθενται για την οικολογική αναβάθμιση του στόλου οχημάτων της Γαλλίας (συνολικά 1,5 δισ. ευρώ για το 2024). Κατά συνέπεια, άλλα στοιχεία έπρεπε να περικοπούν. Έτσι, το μπόνους για τους ιδιώτες που αγοράζουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο μειώθηκε κατά 1.000 ευρώ και παρόμοιες επιδοτήσεις αγοράς για τις επιχειρήσεις καταργήθηκαν εντελώς.
Είναι σαφές ότι το σύστημα κοινωνικής χρηματοδοτικής μίσθωσης έχει γίνει θύμα της ίδιας του της επιτυχίας. Σε ένα άρθρο γνώμης, το «Mobility in Transition Institute» προτείνει δύο βασικές αλλαγές που θα πρέπει να κάνουν το σύστημα να λειτουργήσει καλύτερα το 2025: Να περιοριστεί το σύστημα στις ομάδες με το χαμηλότερο εισόδημα και διατήρηση των οχημάτων στο σύστημα για 10 χρόνια, όχι μόνο για τη διάρκεια της μίσθωσης.
Το πρώτο μέτρο θα βοηθούσε στον περιορισμό των δαπανών, ενώ το δεύτερο θα μείωνε την αβεβαιότητα σχετικά με την υπολειμματική αξία των ηλεκτροκίνητων οχημάτων μετά την τριετή μίσθωση, με τη μεταβίβαση του οχήματος σε άλλους δικαιούχους του συστήματος. Με την κοινωνική χρηματοδοτική μίσθωση να αποτελεί μια δημοφιλή λύση στη σημερινή της μορφή, και ίσως μια πιο προσιτή στη μελλοντική της μορφή, θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλες χώρες, για την τόνωση της μετάβασης στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στο χαμηλότερο άκρο του οικονομικού φάσματος, με σημαντικά κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.