Ηλεκτρικά ποδήλατα – Τι ισχύει σε περίπτωση ατυχήματος
To ηλεκτρικό ποδήλατο δεν θεωρείται μηχανοκίνητο όχημα και δεν έχει υποχρέωση ασφαλιστικής κάλυψης, αποφάνθηκε η ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, στην οποία έγινε προσφυγή, ως επακόλουθο αντιμαχίας για δικαίωμα αποζημίωσης ύστερα από θανατηφόρο περιστατικό.
Ποδηλάτης που οδηγούσε ηλεκτρικό ποδήλατο σε δημόσιο δρόμο κοντά στην Μπριζ (Βέλγιο) έπεσε θύμα σοβαρού ατυχήματος, καθώς χτυπήθηκε από αυτοκίνητο και τραυματίστηκε σοβαρά. Πέθανε αρκετούς μήνες αργότερα. Κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας που ακολούθησε σχετικά με ένα πιθανό δικαίωμα αποζημίωσης, προέκυψε μια διαφωνία όσον αφορά τη νομική ταξινόμηση του ηλεκτρικού ποδηλάτου: Έπρεπε να θεωρηθεί όχημα; Στην περίπτωση αυτή, ο κινητήρας του ποδηλάτου παρείχε απλώς βοήθεια στο πεντάλ, μεταξύ άλλων με τη χρήση της λειτουργίας boost. Επιπλέον, η συγκεκριμένη λειτουργία μπορούσε να ενεργοποιηθεί μόνο με τη χρήση μυϊκής δύναμης (με πετάλι, με περπάτημα με το ποδήλατο ή με ώθηση). Η νομική ταξινόμηση του εν λόγω ποδηλάτου είναι κρίσιμη για να προσδιοριστεί αν το θύμα ήταν «οδηγός μηχανοκίνητου οχήματος» ή αν είχε δικαίωμα αυτόματης αποζημίωσης ως «ευάλωτος χρήστης της οδού» σύμφωνα με το βελγικό δίκαιο.
Με δεδομένο ότι η έννοια του οχήματος στη βελγική νομοθεσία αντιστοιχεί σε εκείνη μιας οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την αστική ευθύνη από τη χρήση μηχανοκίνητων οχημάτων, οι δικαστικές αρχές της χώρας αποφάσισαν να υποβάλουν ερώτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, σχετικά με την ερμηνεία της έννοιας αυτής. Στην απόφαση που εξέδωσε (υπόθεση C-286/22) το Δικαστήριο επισημαίνει καταρχήν ότι η οδηγία δεν αναφέρει αν το όχημα πρέπει να κινείται αποκλειστικά με μηχανική ισχύ. Ωστόσο, παρατηρεί ότι η οδηγία 2009/103/ΕΚ αναφέρεται στην «ασφάλιση οχημάτων», έκφραση η οποία ουσιαστικά ορίζει την ασφάλιση αστικής ευθύνης για τη χρήση κατασκευών όπως οι μοτοσικλέτες, τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά που κινούνται αποκλειστικά με μηχανική ισχύ.
Το Δικαστήριο αναφέρεται επίσης στον στόχο της οδηγίας, ο οποίος είναι η προστασία των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων που προκαλούνται από μηχανοκίνητα οχήματα. Ο σκοπός αυτός δεν απαιτεί να καλύπτονται τα ηλεκτρικά ποδήλατα, κατά την ακριβή έννοια της κοινοτικής οδηγίας. Οχήματα που δεν κινούνται αποκλειστικά με μηχανική ισχύ, όπως ένα ηλεκτρικό ποδήλατο που μπορεί να επιταχύνει
σε 20 χλμ./ώρα χωρίς πεντάλ, δεν φαίνεται ότι μπορούν να προκαλέσουν σωματική ή υλική βλάβη σε τρίτους, συγκρίσιμη με τις ζημιές που μπορούν να προκαλέσουν μοτοσικλέτες, αυτοκίνητα, φορτηγά ή άλλα οχήματα που κινούνται αποκλειστικά με μηχανική ισχύ, τα οποία μπορούν να επιτύχουν σημαντικά υψηλότερες ταχύτητες.
Info
Η προδικαστική παραπομπή επιτρέπει στα δικαστήρια των κρατών μελών, σε διαφορές που έχουν προσφύγει ενώπιόν τους, να υποβάλλουν στο Δικαστήριο ερωτήματα σχετικά με την ερμηνεία των διατάξεων του ευρωπαϊκoύ δικαίου της Ένωσης ή το κύρος μιας πράξης της ΕΕ. Το Δικαστήριο δεν αποφασίζει το ίδιο επί της διαφοράς. Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να επιλύσει την υπόθεση σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία είναι ομοίως δεσμευτική και για άλλα εθνικά δικαστήρια, ενώπιον των οποίων τίθεται παρόμοιο ζήτημα.