Το σπάνιο σουηδικό κάμπριο αποτελεί προϊόν χειρουργικής επέμβασης στην οροφή του εμβληματικού Volvo Ρ1800, από τον τότε Αμερικανό αντιπρόσωπo της εταιρείας.

Το Volvo P1800, το σουηδικό αυτό 2+2 σπορ κουπέ, είναι αναμφίβολα ένα από τα πιο όμορφα αυτοκίνητα της εποχής του, το οποίο ο πολύς κόσμος γνώρισε χάρη στην τηλεοπτική σειρά «Ο Άγιος» με τον Ρότζερ Μουρ. Η σπάνια κάμπριο εκδοχή του έχει μια ιδιαίτερη ιστορία, την οποία μοιράστηκε μαζί μας ο Έλληνας ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου και ιδρυτικός αναγνώστης του περιοδικού, Κωνσταντίνος Κόκκινος. Η αγάπη του για τα αυτοκίνητα της Volvo ξεκίνησε αρκετές δεκαετίες πριν, όταν σπούδαζε στην Αμερική. Το καλοκαίρι του 1976 απέκτησε ένα «142» διετίας, προκειμένου να το χρησιμοποιήσει σε μια προσωρινή εργασία ως πλασιέ για την πώληση βιβλίων από πόρτα σε πόρτα, στο Νάσβιλ του Τενεσί.

Εκεί όπου πάσχει το P1800 Cabrio είναι στο δέσιμο της κατασκευής, καθώς είναι άγνωστο κατά πόσο το αμάξωμα ενισχύθηκε μετά την αφαίρεση της οροφής.

Η συνολική εμπειρία ήταν ιδιαίτερα θετική, έχοντας προηγουμένως δεινοπαθήσει πίσω από το τιμόνι ενός Ford Pinto και ενός Chevrolet Monte Carlo. Με το Volvo 142 διέσχισε τελικά τη χώρα δέκα με δεκαπέντε φορές και στη συνέχεια το μετέφερε στη Γαλλία, όπου έζησε για αρκετά χρόνια. Τα μακρινά ταξίδια συνεχίστηκαν, από Σκοτία μέχρι Τυνησία και από Πορτογαλία μέχρι την Ανατολική Ευρώπη, έτσι που σήμερα το κοντέρ του έχει γράψει πάνω από 2 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Η συλλογή του με μοντέλα της σουηδικής φίρμας εμπλουτίστηκε σταδιακά με ένα 780 Bertone του 1987, ένα 850Τ5 του 1995, ένα S40 του 2007, και τέλος ένα ηλεκτρικό Polestar 2 του 2021 και, βέβαια, το P1800 S Cabrio του 1964, που φωτογραφήθηκε στην Ελλάδα, παρ’ ότι ο ιδιοκτήτης ζει μόνιμα στην Ελβετία.

«Η χώρα αυτή» μας είπε «είναι ιδανική για να διατηρείς μια συλλογή αυτοκινήτων, καθώς μπορείς να τα κυκλοφορείς όλα με μία πινακίδα κυκλοφορίας και ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο!».

«Ο Άγιος» και ο Ολυμπιονίκης σχεδιαστής

Το πρότζεκτ για την κατασκευή του P1800 ξεκίνησε το 1957, καθώς η Volvo πίστευε πως με ένα εντυπωσιακό σπορ κουπέ θα μπορούσε να χτίσει την εικόνα της τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, παρ’ ότι η προηγούμενη απόπειρά της στη συγκεκριμένη κατηγορία με το P1900 υπήρξε καταστροφική, αφού βρέθηκαν μόνο 68 ενδιαφερόμενοι να το αποκτήσουν.

Η δημιουργία του αυτοκίνητου αποδείχθηκε μια μάλλον οικογενειακή υπόθεση, καθώς υπεύθυνος του πρότζεκτ ήταν ένα στέλεχος της Volvo, ο Χέλμερ Πέτερσον, ενώ τη σχεδίαση ανέλαβε ο γιος του, Πέλε Πέτερσον, που τότε εργαζόταν στο στούντιο Πιέτρο Φρούα, θυγατρική φίρμα της καροσερίας Ghia.

Ο 90χρόνος σήμερα Πέλε Πέτερσον, που σπούδασε σχεδιασμό στη Ν. Υόρκη, αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση. Το Volvo P1800 είναι το μόνο αυτοκίνητο όπου έχει βάλει την υπογραφή του, ενώ είναι περισσότερο γνωστός για τη σχεδίαση των ιστιοπλοϊκών Maxi. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται επίσης δύο ολυμπιακά μετάλλια (αργυρό και χάλκινο) στην ιστιοπλοΐα, αλλά και αρκετοί παγκόσμιοι τίτλοι.

Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2009, ώστε τα εύσημα για το σχεδιασμό του εντυπωσιακού αυτού κουπέ να αποδοθούν επίσημα από τη Volvo στον Πέλε Πέτερσον, καθώς στην εποχή που παρουσιάστηκε το Ρ1800 ήταν πολύ πιο επιδραστικό στο κοινό αν το ντιζάιν υπέγραφε ένα ιταλικό στούντιο, εν προκειμένω του Φρούα, στο οποίο εργαζόταν ο Σουηδός σχεδιαστής.

Το Δεκέμβριο του 1957 ο πατέρας του, Χέλμερ Πέτερσον, οδήγησε το Χ1, το αρχικό χειροποίητο πρωτότυπο του P1800, μέχρι τις εγκαταστάσεις του Karmann, διερευνώντας την προοπτική να αναλάβει ο γερμανικός οίκος την κατασκευή του αυτοκινήτου. Ο δρόμος είχε ήδη προετοιμαστεί σε τεχνικό επίπεδο, με την αποστολή των μηχανολογικών σχεδίων, εντούτοις, μόλις δύο μήνες αργότερα, και ενώ επρόκειτο να ξεκινήσει η κατασκευή του Volvo P1800, η VW, ο σημαντικότερος πελάτης του Γερμανού καροσερίστα, απαγόρευσε τη συγκεκριμένη συνεργασία. Αυτή η εξέλιξη παραλίγο να οδηγήσει σε άδοξο τέλος το όλο πρόγραμμα.

Απογοητευμένος ο Πάλμερ Πέτερσον ότι το δημιούργημά του δε θα έφτανε στις εκθέσεις, αναζήτησε χρηματοδότηση ώστε να βγάλει ο ίδιος το αυτοκίνητο στην αγορά. Κάτι που επίσης δεν προχώρησε. Το εργοστάσιο για ένα μεγάλο διάστημα κρατούσε κρυμμένα τα χαρτιά του σχετικά με τις προθέσεις του, μέχρι που κυκλοφόρησε ένα δελτίο Τύπου με φωτογραφία του αυτοκινήτου.

Το Volvo P1800 εμφανίστηκε για πρώτη φορά δημόσια στην Έκθεση των Βρυξελλών, τον Ιανουάριο του 1960. Για την κατασκευή του, η Volvo επέλεξε τη βρετανική φίρμα Jensen, κάτι μάλλον περίεργο, καθώς μετά την «πόρτα» που εισέπραξε από την Karmann, διερεύνησε τρεις ακόμα γερμανικούς οίκους (NSU, Drautz και Hanomag), οι οποίοι θεωρήθηκε πως δε θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στα ποιοτικά στάνταρντ της εταιρείας. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής έβγαινε από το εργοστάσιο της Jensen.

κατασκευής, καθώς είναι άγνωστο κατά πόσο το αμάξωμα ενισχύθηκε μετά την αφαίρεση της οροφής.

Το αυτοκίνητο έγινε γνωστό στις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν ένα λευκό Volvo P1800 του 1962 με πινακίδα ST1 οδηγήθηκε από το χαρακτήρα Σάιμον Τέμπλαρ, που υποδυόταν ο Ρότζερ Μουρ στην τηλεοπτική σειρά «Ο Άγιος» (1962-1969). Οι παραγωγοί είχαν προσεγγίσει αρχικά την Jaguar, καθώς την ίδια εποχή, στην Έκθεση Αυτοκινήτου της Γενεύης του 1961, μαζί με το Volvo P1800 είχε παρουσιαστεί και η Jaguar E-Type.

Η βρετανική φίρμα δεν έδειξε ενδιαφέρον, σε αντίθεση με τη Volvo, που πράττοντας έξυπνα αποδέχθηκε την πρόταση των παραγωγών, στους οποίους παραχωρήθηκαν δύο P1800 για τις ανάγκες των γυρισμάτων, γεγονός που εξασφάλισε πολύ μεγάλη δημοσιότητα στο εν λόγω μοντέλο.

Το αυτοκίνητο έγινε γνωστό, όταν ένα λευκό P1800 του 1962 με πινακίδα ST1 οδηγήθηκε από τον τηλεοπτικό χαρακτήρα Σάιμον Τέμπλαρ.

Οι εκδόσεις του Volvo P1800

Το Volvo P1800, το οποίο μηχανικά βασιζόταν στο Amazon, αρχικά διέθετε έναν 1.800άρη κινητήρα βενζίνης (Β18) με τροφοδοσία από ένα διπλό καρμπιρατέρ και μέγιστη ισχύ 100 ίππους. Από το 1963 έως το 1972 το 4άρι κιβώτιο συνδυαζόταν πλέον με μια ηλεκτρικά ενεργοποιούμενη σχέση overdrive (Laycock de Normanville), όπου ένα πρόσθετο σύστημα πλανητικών γραναζιών στην έξοδο του κιβωτίου προσέφερε οικονομικότερη οδήγηση στον αυτοκινητόδρομο.

Το 1963 η παραγωγή του αυτοκινήτου μεταφέρθηκε στο Γκέτεμποργκ, όπου τα εκεί παραγόμενα μοντέλα (1800S) διέθεταν πλέον το διακριτικό «S», χαρακτηρίζοντας έτσι τη χώρα προέλευσης (Σουηδία). Παράλληλα, η ιπποδύναμη ανέβηκε στους 108 ίππους και το 1966 στους 118.

Το 1970, το αυτοκίνητο απέκτησε πλέον έναν 2λιτρο κινητήρα με ψεκασμό Bosch D–Jetronic. Το 1800E απέδιδε 132 ίππους και είχε βελτιωμένη κατανάλωση καυσίμου. Τα 100 χλμ./ώρα επιτυγχάνονταν από την ακινησία μέσα σε 9,5 δλ., η τελική έφτανε τα 190 χλμ./ώρα, ενώ το σύνολο αναβαθμίστηκε και με δισκόφρενα σε όλους τους τροχούς.

Η τελευταία παραλλαγή του μοντέλου, η οποία παρουσιάστηκε το 1972, ήταν μια έκδοση με αμάξωμα τύπου shooting brake, μια 2θυρη στέισον παραλλαγή (ES), που παραδόξως συνοδεύτηκε από κάποια όχι τόσο κολακευτικά παρατσούκλια, όπως «fish van» στη Γερμανία ή το… «φέρετρο της Χιονάτης» στην Ελβετία, εξαιτίας της εξ ολοκλήρου γυάλινης πίσω πόρτας.

Η τελευταία παραλλαγή του μοντέλου, η οποία παρουσιάστηκε το 1972, ήταν μια έκδοση με αμάξωμα τύπου shooting brake.

Ο κινητήρας τουVolvo P1800 ES, η απόδοση του οποίου έπεσε στους 127 ίππους, συνδυαζόταν πλέον με ένα 3τάχυτο αυτόματο κιβώτιο της Borg-Warner. Το 1973, οπότε και ολοκληρώθηκε η παραγωγή του P1800, κατασκευαζόταν πλέον μόνο η στέισον έκδοση. Η συγκεκριμένη παραλλαγή παρήχθη μέσα στη διετία 1972-1973 σε 8.077 αντίτυπα, ενώ και για τις δύο εκδοχές του Ρ1800 συνολικά κατασκευάστηκαν 47.492 αυτοκίνητα, από το 1961 που ξεκίνησε η διάθεση του μοντέλου.

Η ιστορία του P1800 περιλαμβάνει και ένα αξιοσημείωτο ρεκόρ, καθώς ένα Volvo P1800 S του 1966 κατεγράφη το 1987 από το Βιβλίο Γκίνες ως το αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης που είχε διανύσει τα περισσότερα χιλιόμετρα από τον αρχικό ιδιοκτήτη του, εν προκειμένω τον Ιρβ Γκόρντον, με το κοντέρ να έχει γράψει 1,69 εκατ. μίλια (2,7 εκατ. χιλιόμετρα). Ο Γκόρντον απεβίωσε το 2018, όταν το αυτοκίνητό του είχε διανύσει πλέον περισσότερα από 5 εκατ. χιλιόμετρα!

Το χειρουργείο της Νέας Υόρκης

“Είναι πιο όμορφο με ανοιχτή κουκούλα”, μας είπε ο ιδιοκτήτης της και έσπευσε να ανοίξει την πάνινη οροφή.

Το περίεργο της υπόθεσης είναι ότι το Volvo P1800 δεν απέκτησε ποτέ μια εργοστασιακή ανοιχτή έκδοση – ένας τύπος αμαξώματος που την εποχή εκείνη ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Την… αστοχία αυτή ανέλαβε να θεραπεύσει η αμερικανική αντιπροσωπεία, η Volvoville, με έδρα τη Ν. Υόρκη, που αποφάσισε να μετατρέψει το κουπέ αμάξωμα σε κάμπριο, προσαρμογή για την οποία ο ενδιαφερόμενος πλήρωνε επιπλέον 1.000 δολάρια, πάνω από τα 3.695 της αρχικής τιμής.

«Είναι πιο όμορφο με ανοιχτή κουκούλα», μας είπε ο ιδιοκτήτης της όταν συναντηθήκαμε στην Πάρνηθα για να φωτογραφίσουμε την ιδιαίτερη αυτή εκδοχή του Volvo P1800, και έσπευσε να ανοίξει την πάνινη οροφή, διαδικασία που απαιτεί περί τα 5 λεπτά.

Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο, το οποίο αγοράστηκε στο Τέξας, ήταν σε μάλλον κακή κατάσταση και επισκευάστηκε στην Ελβετία, όπου μεταξύ άλλων αλλάχτηκε όλο το κύκλωμα των φρένων και οι μπροστινοί δίσκοι. Οι αμερικανικές πινακίδες διατηρήθηκαν, γιατί δεν υπήρχε περίπτωση να του επιτραπεί να κυκλοφορεί με ελβετικές. Ο κινητήρας εν προκειμένω φοράει ένα διπλό Weber και αποδίδει 100 με 110 ίππους, ενώ η μόνη μηχανική παρέμβαση που έγινε αφορούσε την τοποθέτηση ενός πιο σύγχρονου κομπρεσέρ για το σύστημα κλιματισμού.

Το αυτοκίνητο ταξιδεύει καλά μέχρι τα 110 χλμ./ώρα, το κιβώτιο είναι εύχρηστο στις αλλαγές, τα φρένα παρέχουν ικανοποιητική αίσθηση για τα δεδομένα της εποχής, όπως καλή αίσθηση προσφέρει και το σύστημα διεύθυνσης, αλλά θέλει μπράτσα, καθώς ο προηγούμενος κάτοχος του αυτοκινήτου είχε τοποθετήσει μια μικρότερη στεφάνη τιμονιού.

Εκεί όπου πάσχει το Volvo P1800 Cabrio είναι στο δέσιμο της κατασκευής, καθώς είναι άγνωστο κατά πόσο το αμάξωμα ενισχύθηκε μετά την αφαίρεση της οροφής. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που το εργοστάσιο ενοχλήθηκε από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία του συνεργάτη του στις ΗΠΑ, οπότε και του διεμήνυσε πως αν ήθελε να διατηρήσει την αντιπροσωπεία, θα έπρεπε να σταματήσει τις μετατροπές αυτές.

Μέσα στο διάστημα 1964-1969 η Volvoville έκοψε 42 κομμάτια, από τα οποία σήμερα διασώζονται 23. Στην Ευρώπη κυκλοφορούν μόνο έξι με επτά αντίτυπα, ένα εκ των οποίων απολάμβανε πρόσφατα τον ανοιξιάτικο αττικό ουρανό…_ Μ. Σ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ