Οι πολιτικοί λόγοι που εμπόδισαν το Enfield 8000 να πάρει έγκριση τύπου στην Ελλάδα.

Δύο χρονικές συγκυρίες, αυτή του εορτασμού της αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην Ελλάδα και η πρόσφατη έγκριση τύπου που κατάφερε να εξασφαλίζει το, ελληνικό τζιπάκι Keraboss Super K, φέρνουν στην επιφάνεια της μνήμες από το προ πεντηκονταετίας περιβάλλον, στο οποίο προσπαθούσε να προχωρήσει το πρωτοποριακό project του ηλεκτρικού Enfield 8000, το οποίο κατασκευαζόταν στη Σύρο από το 1973.

To Enfield 8000 σχεδιάστηκε αρχικά ώστε να εκπληρώσει τις απαιτήσεις ενός συμβολαίου με το Electricity Council της Αγγλίας, εντούτοις ήταν επίσης σε θέση να ικανοποιήσει τις μεταφορικές ανάγκες των ιδιωτών και μάλιστα η συγκυρία ήταν εξαιρετική και μπορεί να γίνει σήμερα ιδιαίτερα αντιληπτή, καθώς το 1974 ξέσπασε η πρώτη ενεργειακή κρίση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ελλείψεις στην τροφοδοσία πετρελαίου, η τιμή του οποίου μέσα σε λίγες μέρες είχε τετραπλασιαστεί.

Σε αυτό το μεταβαλλόμενο τοπίο, φιλοδοξία των στελεχών της Enfield Automotive, και πρωτίστως του ιδιοκτήτη της, Γιάννη Γουλανδρή, ήταν το αυτοκίνητο να κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα.

Εντούτοις το ελληνικό κράτος δεν αντιμετώπισε την συγκεκριμένη προσπάθεια με τη δέουσα προσοχή, για να μην πούμε ότι στάθηκε εχθρικά απέναντί του.

Enfield 8000 και γραφειοκρατεία

Κατ’ αρχάς ελάχιστοι γνώριζαν, ακόμα και στη Σύρο, τι πραγματικά γινόταν στο χώρο του Νεωρίου. Η γραφειοκρατία έδινε φυσικά τον καλύτερό της εαυτό, καθώς οι άνθρωποι του εργοστασίου δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν ούτε πινακίδες Δοκιμής. Κι αυτό γιατί ο νόμος όριζε πως τις δικαιούνταν οι εισαγωγικές εταιρείες οι οποίες είχαν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 10 εισαγωγές αυτοκινήτων. Φυσικά η Enfield Automotive που κατασκεύαζε η ίδια τα αυτοκίνητά της αντί να τα εισαγάγει, δεν εδικαιούτο τέτοιες πινακίδες και κατά συνέπεια οι σχετικές δοκιμές πραγματοποιούνταν παράνομα στους δρόμους του νησιού…

Ένα ακόμα πρόβλημα ήταν ότι όντας ηλεκτρικό το Enfield 8000, οι σχετικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών της χώρας δε γνώριζαν πως να φορολογήσουν, κάτι που στην πράξη γινόταν με βάση τον κυβισμό του κινητήρα εσωτερικής καύσης.

Πάντως, μεγαλύτερη πηγή προβλημάτων για το Enfield 8000, πρέπει να είχε να προξενήσει με το πολιτικό περιβάλλον στο οποίο αυτό αναπτύχθηκε. Αυτά εξιστορούν, στο σχετικό απόσπασμα, από την ταινία «Ανάμεσα σε δύο νησιά», ο γνωστός Έλληνας βιομηχανικός σχεδιαστής, Γιώργος Μιχαήλ και ο Θάνος Λεμπέσης, ο τότε γενικός διευθυντής του εργοστασίου.

Ο Γιώργος Μιχαήλ αναφέρεται στο γεγονός ότι το πρότζεκτ αναπτύχθηκε μέσα στην περίοδο της 7ετίας και πολλοί εργαζόμενοι είχαν το άγχος ότι οι προοπτικές του συνδέονταν με το συγκεκριμένο περιβάλλον, ενώ η εκτίμηση του Θάνου Λεμπέση για το λόγο που το αυτοκίνητο δεν έλαβε ποτέ τη σωστή φορολογική αντιμετώπιση από το ελληνικό κράτος βασίζεται στη μαρτυρία ενός στελέχους του Υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος του το ξέκοψε: «Άδεια δεν παίρνετε».

«Γιατί;», αναρωτήθηκε ο Θάνος Λεμπέσης, για να λάβει την εξήγηση πως «τα αφεντικά του έκαναν κακές παρέες». Ποιες ήταν αυτές; Θα το διαπιστώσετε στο βίντεο.

Η πραγματικότητα είναι πως οι ισορροπίες στη συγκεκριμένη περίοδο ήταν πολύ δύσκολες και υπό το πρίσμα της εποχής μπορούν να γίνουν κατανοητές κάποιες πιο ακραίες αντιδράσεις από τους πολιτικούς της εποχής, όχι όμως και να φτάσουν στο σημείο να πλήττουν μια παραγωγική δραστηριότητα, τόσο πολύτιμη, όσο οποιαδήποτε άλλη εκείνη την εποχή που η πατρίδα μας προσπαθούσε να βρει το βηματισμό της. Ε, δεν είναι και η πρώτη φορά όμως, που βλέπουμε να πυροβολεί η ίδια τα πόδια της.

Πολλοί ίσως αναρωτηθούν κατά πόσο το Enfield 8000 θα είχε κάποια διαφορετική τύχη, εάν είχε καταφέρει να πάρει ελληνικές πινακίδες. Είναι πολύ δύσκολο να απαντηθεί ένα τέτοιο ερώτημα, το πιθανότερο όμως είναι πως θα είχε την ίδια τύχη καθώς εμφανίστηκε σχεδόν μισό αιώνα πριν η ηλεκτροκίνηση γνωρίσει την ανάπτυξη που της αναλογεί.