Biscuter – η «παντόφλα» της Ισπανίας (video)
Tο Biscuter ή «χαμηλοτάκουνη παντόφλα» κατέκτησε τις καρδιές όλης της Ισπανίας, στην πολύ δύσκολη για τη χώρα περίοδο των αρχών της δεκαετίας του '50.
Η σπανιότητα των πρώτων υλών, αλλά και των γενικών οικονομικών δυσκολιών που επηρέασαν όλη την Ευρώπη μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ήταν η αιτία της εξάπλωσης και της ολιγόχρονης άνθησης των μικρών αυτοκινήτων. Κίνητρο για την αγορά τους ήταν φυσικά το χαμηλό κόστος, κάτι που όμως δεν ίσχυε για τους Ισπανούς, αφού δεν ήταν σε θέση να φτάσουν ούτε εκεί. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 η μεγαλύτερη χώρα της ιβηρικής χερσονήσου πλήρωνε τις συνέπειες του εμφυλίου πολέμου (1936-1939), που έφερε στην εξουσία τον δικτάτορα Francisco Franco και το καθεστώς του. Λόγω της αιματηρής διαμάχης και των καταστροφών που επέφερε, η Ισπανία έμεινε πίσω σε βιομηχανικές υποδομές και για να επιζήσει στηριζόταν στις ξεπερασμένες πατροπαράδοτες μεθόδους της γεωργικής παραγωγής. Τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα με το εμπάργκο από τα Ηνωμένα Έθνη..
Μόνη λύση για τη χώρα ήταν να προσπαθήσει με τις δικές της δυνάμεις να φτάσει στην ανάπτυξη, με όποιο τρόπο μπορούσε, αφού δεν της επιτρεπόταν να εισάγει τεχνολογία. Κάπως έτσι φτάσαμε στο 1953, χρονιά που αποδείχτηκε καθοριστική για το μέσο Ισπανό, αφού η ίδρυση της Seat σύντομα θα έκανε το αυτοκίνητο ένα όνειρο λιγότερο απαγορευμένο γι αυτόν. Την ίδια περίοδο, στην άλλοτε δημοκρατική Βαρκελώνη που στον εμφύλιο την υπερασπίστηκε με πάθος ο Buenaventura Durruti, κάτι καινούργιο ετοιμαζόταν να γεννηθεί…
Aπό το Παρίσι στην Καταλωνία…
H ιστορία του Biscuter ξεκίνησε την περίοδο 1946-1947 στην πρωτεύουσα της Γαλλίας, όταν ο Gabriel Voisin καταπιάστηκε με τον σχεδιασμό και την εξέλιξη ενός διθέσιου microcar, με δίχρονο κινητήρα των 125 κ.εκ. της «Gnome ; Rhone» τοποθετημένο στο εμπρός μέρος. Ο πρωτοπόρος της αεροπορίας και ιδρυτής της περιώνυμης εταιρείας κατασκευής αυτοκινήτων «Avions Voisin» είχε δουλέψει μια ανάλογη ιδέα τη δεκαετία του ’20, που τελικά δεν προχώρησε. Στη δεύτερη προσπάθεια, τα πράγματα ήταν αρκετά διαφορετικά και πολύ πιο αναβαθμισμένα. Το νέο όχημα είχε αυτοφερόμενο πλαίσιο και αλουμινένιο αμάξωμα, κατασκευασμένο από την Potez. Το Biscooter, όπως ονομάστηκε, παρουσιάστηκε επίσημα στην έκθεση αυτοκινήτου του Παρισιού το 1949. Αν και η αποδοχή του από το κοινό ήταν θετική, συγκεντρώνοντας μάλιστα 1.500 παραγγελίες, η υπόθεσή του δεν προχώρησε. Η μαζικοποίηση του γαλλικού microcar κρίθηκε ασύμφορη και όλα θα είχαν σταματήσει εκεί, αν μια ομάδα Ισπανών επιχειρηματιών δεν έβλεπε τις δυνατότητες που είχε να σταδιοδρομήσει στην αγορά της χώρας τους. Κατόπιν, χωρίς καθυστέρηση, οι Ιβήριοι επενδυτές απέκτησαν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για να ξεκινήσουν εκείνοι την παραγωγή.
O δικτάτορας Φράνκο περιεργάζεται το Biscuter
Η χαμηλοτάκουνη παντόφλα
Tην παραγωγή του νεοφερμένου microcar ανέλαβε η εταιρεία «Autonacional SA», με έδρα την Βαρκελώνη. Δεν υπήρχε επίσημη ονομασία για το μοντέλο, το οποίο αναγνωρίστηκε απλά ως «Σειρά 100», με μόνη αλλαγή στον προσδιορισμό του τη μετάφραση του γαλλικού «Biscooter» στο ισπανικό «Biscuter». Σύντομα όμως απέκτησε το υποκοριστικό «Zapatilla», εμπνευσμένο από την δημοφιλή χαμηλοτάκουνη παντόφλα, που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στις αγροτικές περιοχές. Όταν παρουσιάστηκε στους δρόμους της πρωτεύουσας της Καταλωνίας το 1953, έγινε αντικείμενο περιπαικτικών σχολίων για την εξωτερική εμφάνισή του. Πολλοί το ενέταξαν στα καθιερωμένα αστεία τους και όταν έβλεπαν κάποιον που δεν κάλυπτε την αισθητική τους αναφωνούσαν «είσαι πιο άσχημος κι από το Biscuter» (δεκαετίες αργότερα το λογοπαίγνιο αυτό επαναλήφθηκε στα γήπεδα της Ιταλίας, όταν οι ποδοσφαιριστές της Juventus έμπαιναν στον αγωνιστικό χώρο κι οι οπαδοί της αντίπαλης ομάδας για να τους πειράξουν φώναζαν «είστε πιο άσχημοι κι από το Multipla»).
Ιδιαιτερότητες και παραξενιές
Το «Zapatilla» ήταν στην πραγματικότητα μια εξαιρετικά απλή κατασκευή, παρά το πολύ εξελιγμένο για την εποχή του πλαίσιο. Δεν είχε πόρτες ή παράθυρα, ενώ στον επιλογέα του κιβωτίου των τριών ταχυτήτων δεν υπήρχε όπισθεν. Ο κινητήρας του ήταν δίχρονος μονοκύλινδρος της Hispano Villiers, χωρητικότητας 197 κ.εκ. και ισχύος 9 ίππων. Το αυτοκίνητο διέθετε και ορισμένες παραξενιές, όπως η μετάδοση της κίνησης μόνο από τον εμπρός… δεξιά τροχό, με το φρενάρισμα επίσης ιδιόμορφο, καθώς η εντολή για επιβράδυνση έφτανε στους πίσω τροχούς μέσω μιας πολύπλοκης καλωδίωσης. Η μέγιστη ταχύτητά του ήταν 76 χλμ./ώρα και η μέση κατανάλωση καυσίμων είχε μετρηθεί στα 4,5 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα. Μετά το 1953 απέκτησε και μίζα, έχασε όμως λόγω κόστους το αλουμίνιο από το αμάξωμά του, το οποίο έδωσε τη θέση του στον σημαντικά φθηνότερο χάλυβα. Το Biscuter κυκλοφόρησε ευρέως για περίπου επτά χρόνια και ήταν μια γνώριμη εικόνα για το ισπανικό οδικό δίκτυο. Πόρτες και παράθυρα εμφανίστηκαν αργότερα ως αξεσουάρ σε διάφορες εκδόσεις τα επόμενα χρόνια. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, με τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και την εξάπλωση των μοντέλων της Seat, κύρια του «600», οι πωλήσεις του Biscuter επιβραδύνθηκαν. Λίγο αργότερα σταμάτησε και η παραγωγή του, που αρίθμησε περίπου 12.000 μονάδες, σε όλους τους τύπους αμαξώματος που κυκλοφόρησε.
Η παντόφλα και οι εκδόσεις της
Το Biscuter παρήχθη σε πολλά διαφορετικά στιλ αμαξώματος, εκτός του βασικού. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται μια έκδοση φορτηγού, ένα κομψό στέισον βάγκον με ξύλινο αμάξωμα και από το 1957 μια έκδοση sport που ονομάστηκε Pegasín (Πήγασος). Ας τα δούμε όμως λίγο πιο αναλυτικά.
Βασική (100 και 200Α): με μαλακή κορυφή, με πόρτες με παράθυρα μόνο προαιρετικά και ενιαίο κάθισμα για δύο ενήλικες. Η έκδοση 100 διέθετε αμάξωμα από αλουμίνιο και ζύγιζε 240 κιλά, ενώ η 200Α επιβαρύνθηκε με 55 κιλά επιπλέον λόγω του χαλύβδινου αμαξώματός της.
Rubia (200 C): station wagon με ξύλινο αμάξωμα κατά τα αμερικανικά πρότυπα της εποχής, μπορούσε να μεταφέρει 2-4 άτομα και 200 κιλά φορτίο.
Furgoneta (200 I): Φορτηγό ή van με καμβά και δυνατότητα μεταφοράς φορτίου 250 κιλών συν τον οδηγό (μήκος 2,95 μ., πλάτος 1,22 μ., ύψος 1,52 μ., βάρος 320 κιλά, τελική ταχύτητα 65 χλμ./ώρα).
Coupé (200 F): Παρουσιάστηκε το 1957 και ήταν σχεδιασμένο από τον Pedro Serra, που νωρίτερα είχε υπογράψει το πολύ όμορφο microcar Clua. Sport έκδοση με μαλακή ή hard-top οροφή και με σημαντική επιτυχία στην ισπανική αγορά (μήκος 3,03 μ., πλάτος 1,22 μ., ύψος 1,23 μ., βάρος 310 κιλά, τελική ταχύτητα 76 χλμ./ώρα).
BISCUTER 100 (1953)
Πλαίσιο: αυτοφερόμενο, με φύλλα χάλυβα και ντουραλουμίνιο Kινητήρας: Hispano Villiers δίχρονος μονοκύλινδρος Κυβισμός: 197 κ.εκ. Διάμετρος x διαδρομή: 59 mm x 72 mm Σχέση συμπίεσης: 7.25:1 Καρμπιρατέρ: dell’ Orto 24 Ισχύς: 9 ίπποι στις 5.800 σ.α.λ. Μετάδοση κίνησης: στον εμπρός δεξιό τροχό Κιβώτιο ταχυτήτων: χειροκίνητο 3 σχέσεων χωρίς όπισθεν Σύστημα διεύθυνσης: κρεμαγιέρα Ανάρτηση: ανεξάρτητη σε όλους τους τροχούς, σπειροειδή ελατήρια Ανώτατη ταχύτητα: 76 χλμ./ώρα Μέση κατανάλωση: 4,5 λτ./100 χλμ. Μήκος: 2.560 χλστ. Πλάτος: 1.100 χλστ. Ύψος: 1.380 χλστ. Ελαστικά εμπρός: 4.00 x 8 Ελαστικά πίσω: 4.00 x 8 Βάρος: 240 κιλά Περίοδος παραγωγής: 1953-1960 Μονάδες παραγωγής: περίπου 12.000 (όλοι οι τύποι)