Το Mazda Parkway είναι από τα πιο σπάνια και ασυνήθιστα λεωφορεία, καθώς είναι το μοναδικό που παρήχθη με περιστροφικό κινητήρα Wankel.

Η Mazda είναι γνωστή για τα σπορ αυτοκίνητα με περιστροφικό κινητήρα: Το Mazda RX-7 ήταν ένα παγκόσμιο best seller και ένα επιτυχημένο αγωνιστικό αυτοκίνητο. Άλλα δημοφιλή ηλεκτρικά αυτοκίνητα με περιστροφικό κινητήρα είναι, φυσικά, το αγωνιστικό αυτοκίνητο 787B του Le Mans και το εντυπωσιακό RX-8 με τις πόρτες freestyle. Ωστόσο, υπάρχει ένα μοναδικό στο είδος του ανάμεσα στα sedan, τα station wagon και τα coupe της Mazda με περιστροφικό κινητήρα: Ένα minibus.

Η Mazda και το μίνι λεωφορείο
Η Mazda άρχισε να κατασκευάζει μίνι λεωφορεία το 1960. Με σκοπό την παροχή μεταφοράς για μικρές επιχειρήσεις, ξενοδοχεία, σχολεία και εστιατόρια, το Mazda Light Bus γρήγορα έγινε δημοφιλές για τις ιδιότητες και την άνεσή του. Επιπλέον, λόγω του ελεύθερου σχεδιασμού των πίσω θυρών, η πρώιμη έκδοση λειτουργούσε και ως ασθενοφόρο. Το Light Bus εξελίχθηκε μέσα στα επόμενα χρόνια, κάνοντας το ντεμπούτο του ως 25-θέσιο για χρήση από το ευρύ κοινό το 1965. Ένα χρόνο πριν από αυτό, είχε ήδη εντυπωσιάσει το κοινό της έκθεσης αυτοκινήτων στο Τόκιο το 1964 με τον εξαιρετικά φουτουριστικό του σχεδιασμό που εφαρμόστηκε και στην έκδοση παραγωγής.

Με την αυξανόμενη ζήτηση για μίνι λεωφορεία, η Mazda κυκλοφόρησε μια πλήρως επανασχεδιασμένη και μετονομασμένη έκδοση του μικρού αξιόπιστου οχήματος το 1972 κι έτσι γεννήθηκε το Mazda Parkway 26 (το 26 δηλώνει τον μέγιστο αριθμό επιβατών). Το Parkway είχε κάτι σίγουρο: Σχεδιασμένο βάσει υψηλών προτύπων ασφαλείας παρείχε στους επιβάτες άνεση, την ευκολία ενός ραδιοφώνου, ισχυρή θέρμανση για κρύους χειμώνες, μαλακή οροφή και άλλα χαρακτηριστικά άνεσης που έδιναν την αίσθηση υψηλής ποιότητας μέσα στο όχημα.

Μια περιστροφική καρδιά
Μέχρι σήμερα, όλα τα λεωφορεία της Mazda τροφοδοτούνταν από κινητήρες εμβόλου. Αλλά πότε – και γιατί – η Mazda κατασκεύασε λεωφορείο με περιστροφικό κινητήρα; Ήταν η εποχή που η ρύπανση γινόταν παγκόσμιο πρόβλημα. Έτσι, η Mazda αποφάσισε να παρουσιάσει τον φιλικό προς το περιβάλλον περιστροφικό κινητήρα στο πρόγραμμα Parkway το 1974, δημιουργώντας το μοναδικό Mazda Parkway Rotary 26. Ο περιστροφικός κινητήρας 13B χαμηλών εκπομπών ρύπων, γνωστός από το σπορ αυτοκίνητο Mazda RX-3, παρείχε εξαιρετικές επιδόσεις και διατηρούσε όλη την ησυχία και την ομαλότητα του περιστροφικού κινητήρα.

Ωστόσο, υπήρχε μια αντίφαση: Παρόλο που το μίνι λεωφορείο με περιστροφικό κινητήρα ήταν μπροστά από την εποχή του ως προς τις εκπομπές, η κατανάλωση καυσίμου εξακολουθούσε να αποτελεί πρόβλημα. Στην περίπτωση που διέθετε τον προαιρετικό κλιματισμό, απαιτούνταν ένας ακόμη παλινδρομικός κινητήρας 1.000cc. Σε συνδυασμό με τις δύο δεξαμενές καυσίμου 70 λίτρων που χρειάστηκαν λόγω της υψηλής κατανάλωσης καυσίμου του περιστροφικού κινητήρα, το βάρος του οχήματος αυξήθηκε κατά περίπου 400 κιλά, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο την κατανάλωση καυσίμου.

Το υψηλό κόστος λειτουργίας οδήγησε σε πολύ μικρούς αριθμούς παραγωγής, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά το Parkway με περιστροφικό κινητήρα. Μέχρι το 1976, παράχθηκαν μόλις 44 μονάδες, καθιστώντας το εξαιρετικά σπάνιο σε όλα τα αυτοκίνητα με περιστροφικό κινητήρα που κατασκευάστηκαν – και ένα παράξενο φαινόμενο στην ιστορία των οχημάτων Mazda. Η νέα γενιά Mazda Parkway παρουσιάστηκε το 1982, αυτή τη φορά χωρίς τη μικρή επιτυχημένη έκδοση περιστροφικού κινητήρα και πωλήθηκε μέχρι που καταργήθηκε το 1995.

Μια ιστορία Parkway
Παρά το γεγονός ότι το Parkway Rotary είναι εξαιρετικά σπάνιο – με μόλις 44 οχήματα να έχουν κατασκευαστεί συνολικά – η οικογένεια Frey από το Άουγκσμπουργκ κατάφερε να αποκτήσει ένα δείγμα του λεωφορείου με περιστροφικό κινητήρα για το κλασικό μουσείο της Mazda. Αυτό κι αν ήταν περιπέτεια: «Ένας φίλος φίλου ήξερε κάποιον στην Ιαπωνία που πουλούσε ένα από αυτά», θυμάται ο Joachim Frey. «Συνεπώς, χωρίς δισταγμό, επικοινωνήσαμε με τον αντιπρόσωπο και αγόρασα το λεωφορείο επί τόπου. Χωρίς να ξέρουμε τι εκπλήξεις μπορεί να μας περιμένουν, στείλαμε το λεωφορείο στο λιμάνι του Ρότερνταμ, όπου τελικά καταφέραμε να παραλάβουμε το σπάνιο αυτό όχημα. Φυσικά, το λεωφορείο χρειάστηκε λίγη δουλειά, αλλά ξεκίνησε αμέσως και το οδηγήσαμε μέχρι το Άουγκσμπουργκ».

Από τότε, το Parkway κυκλοφορεί και εντυπωσιάζει τους επισκέπτες του κλασικού μουσείου της Mazda στο Άουγκσμπουργκ. «Το Parkway Rotary χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν ως σχολικό λεωφορείο και αποτελεί το αποκορύφωμα της συλλογής μας. Προσφέρει μια πολύ διαφορετική αίσθηση οδήγησης. Παρόλο που μιλάμε για λεωφορείο, στην πραγματικότητα είναι πολύ παρόμοιο με αυτοκίνητο. Προσφέρει πολύ εύκολη και άνετη οδήγηση», λέει ο Joachim Frey. Και μέχρι σήμερα η οικογένεια διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον πωλητή του Parkway Rotary, όπως ο Joachim εξηγεί χαμογελώντας: «Του έχουμε δώσει το παρατσούκλι «λεωφορειατζής» κι αυτός συστήνεται έτσι όταν μιλάμε στο τηλέφωνο».